ភ្នំពេញ៖ នៅថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិ នៃក្រសួងផែនការសហការជាមួយក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងមានការគាំទ្រពីអង្គការស្បៀង និងកសិកម្មនៃសហប្រជាជាតិ (FAO) នឹងរៀបចំសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍អង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មឆ្នាំ២០១៩ (CIAS 2019)។
ការធ្វើអង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មឆ្នាំ២០១៩ នេះគឺជាការអង្កេតទ្រង់ទ្រាយធំលើកទីមួយនៅកម្ពុជា បន្ទាប់ពីការធ្វើជំរឿនកសិកម្មនៅឆ្នាំ២០១៣។ អង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មឆ្នាំ២០១៩ ធ្វើឡើងក្រោមការជួយឧបត្ថមពី រាជរដ្ឋាភិបាល ទីភ្នាក់ងារសហរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ(USAID) អង្គការ FAO និង មូលនិធិបៀល និងមីលីនដាហ្គេត (Bill and Melinda Gates)។
អង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មឆ្នាំ២០១៩ បានប្រមូលព័ត៌មានស្តីពីការដាំដុះដំណាំ ការចិញ្ចឹមបសុសត្វ បសុបក្សី វារីវប្បកម្ម និងនេសាទ។
ការអង្កេតនេះបានប្រើវិធីសាស្ត្រស្ថិតិដើម្បីជ្រើសរើសសំណាកគំរូតំណាងមណ្ឌលអង្កេតនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ពីក្របខ័ណ្ឌបញ្ជីនៃជំរឿនកសិកម្មឆ្នាំ២០១៣ ។
ការប្រមូលទិន្នន័យត្រូវបានធ្វើឡើងនៅចន្លោះខែកក្កដា និងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ ដោយមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលជាង ៤០០នាក់ មកពីវិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិ នៃក្រសួងផែនការ និងក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទទាំងនៅថ្នាក់ជាតិនិងថ្នាក់ក្រោមជាតិ។ ការសម្ភាសន៍ ជាង ១៦,០០០គ្រួសារ ត្រូវបានធ្វើឡើងជាមួយនឹងការកាន់កាប់កសិកម្មលក្ខណៈគ្រួសារ និងសហគ្រាសកសិកម្មខ្នាតធំ(មិនមែនគ្រួសារ) ។
អង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៩ បានប៉ាន់ប្រមាណថាមានផ្ទៃដីកសិកម្មសរុបចំនួន ១.៧២៦.០០០ គ្រួសារ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ឬស្មើនឹង ៥០ភាគរយ នៃគ្រួសារទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេស (៣,៤៣៨,០០០ គ្រួសារតាមការអង្កេតសេដ្ឋកិច្ចសង្គមកម្ពុជា ២០១៧) ។
សកម្មភាពដំណាំត្រូវបានរាយការណ៍ថាមានចំនួន ៨៨ភាគរយនៃការកាន់កាប់កសិកម្មគ្រួសារទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជានិង ៧៥ភាគរយ នៃការកាន់កាប់កសិកម្មលក្ខណៈគ្រួសារបានរាយការណ៍ពីការចិញ្ចឹមបសុសត្វបសុបក្សី ឬសត្វល្អិត។ គ្រួសារកាន់កាប់កសិកម្មចំនួន ២៣៤.០០០គ្រួសារ បានចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនេសាទ ដោយមាន ៦៣ភាគរយ នៃអ្នកកាន់កាប់បានរាយការណ៍ពីផលនេសាទរបស់ពួកគេគឺទាបជាងឆ្នាំមុន ហើយមានតែ ៩ភាគរយ ប៉ុណ្ណោះដែលរាយការណ៍ថាបានផលច្រើនជាងឆ្នាំមុន។ ការអង្កេតនេះបានវាយតម្លៃថា ៣១ភាគរយ នៃការកាន់កាប់កសិកម្មគ្រួសារបានរាយការណ៍ថាប្រាក់ចំណូលពីវិស័យកសិកម្មគឺទាបជាងឆ្នាំមុន។ អ្នកកាន់កាប់កសិកម្មគ្រួសារ ក៏ត្រូវបានស្នើ ឲ្យធ្វើការប៉ាន់ស្មានពីចំណែកនៃប្រាក់ចំណូលដែលបានមកពីសកម្មភាពកសិកម្ម នៅក្នុងប្រាក់ចំណូលសរុបរបស់គ្រួសារពួកគេផងដែរ។
ប្រមាណ ៣២ភាគរយ នៃអ្នកកាន់កាប់កសិកម្មគ្រូសារ បានរាយការណ៍ថា ចំណូលពាក់កណ្តាលរបស់ពួកគាត់បានមកពីសកម្មភាពកសិកម្ម ហើយប្រមាណ ១៧ភាគរយ មានចំណូលស្ទើរតែទាំងអស់ក្នុងគ្រួសារបានមកពីសកម្មភាពកសិកម្ម និងប្រមាណ ៤ភាគរយ បានរាយការណ៍ ថាប្រាក់ចំណូលគ្រួសារសរុបទាំងអស់របស់ពួកគេគឺទទួលបានពីសកម្មភាពកសិកម្ម។
លោក Alexandre Huyn តំណាងអង្គការ FAO ប្រចាំនៅកម្ពុជាបានសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ “អង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មកម្ពុជាឆ្នាំ២០១៩ ជួយបញ្ចប់នូវគំលាតទិន្នន័យកសិកម្ម ព្រមទាំងរួមចំណែកដល់ការធ្វើផែនការ ការរៀបចំហិរញ្ញប្បទាន និងការអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មនានាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពផងដែរ។ ការដែលមានទិន្នន័យទាន់ពេលវេលា និងមានគុណភាព នឹងគាំទ្រដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការធានានូវសន្តិសុខស្បៀង និងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចពីជំងឺកូវីដ១៩ ដែលកំពុងរាតត្បាតពេញពិភពលោក”។
ដោយសារតែទិន្នន័យរបស់អង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មកម្ពុជាឆ្នាំ ២០១៩ ត្រូវបានប្រមូលមុនពេលមានការផ្ធុះឡើងនូវ ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩ ដូច្នេះវាអាចចាត់ទុកថាជាទិន្នន័យមូលដ្ឋាន (baseline) ដែលមានសក្តានុពលក្នុងការប្រៀបធៀបជាមួយការអង្កេតកសិកម្មប្រចាំឆ្នាំនៅតំណាក់កាលបន្តបន្ទាប់ទៀត និងបង្កើតបាននូវការវាយតម្លៃលម្អិតអំពីផលប៉ះពាល់ជំងឺកូវីដ១៩ លើវិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជា។
គុណភាពនៃភាពជាដៃគូនេះក៏ត្រូវបានកោតសរសើរដោយលោកជំទាវ ហង់ លីណា ប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាទទួលបន្ទុកជាអគ្គនាយកវិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិមានប្រសាសន៍ផងដែរថា៖ “ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណដល់អង្គការ FAO ដែលបានផ្តល់ជំនួយបច្ចេកទេសជួយវិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិ លើការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាថ្មីក្នុងការប្រមូលទិន្នន័យតាមថេប្លេត សម្រាប់ការអង្កេតថ្នាក់ជាតិលើកដំបូងគេ។ ខ្ញុំក៏សូមថ្លែងអំណរគុណដល់ទីភ្នាក់ងារ USAID ចំពោះការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដែលជាមូលដ្ឋានក្នុងការបញ្ចប់ការអង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មកម្ពុជា២០១៩ ដោយជោគជ័យ” ។
ខណៈដែលគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ភាគច្រើនផ្តោតលើការកសាងសមត្ថភាពមន្ត្រីនៅថ្នាក់ជាតិ គម្រោងអង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មកម្ពុជា២០១៩ ក៏បានជួយបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិផងដែរ។ ប្រធាននាយកដ្ឋានផែនការ និងស្ថិតិនៅក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោកម៉ក់ មុនី បានមានប្រសាសន៍ ថា៖ “ តាម រយៈភាពជាដៃគូល្អជាមួយវិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិនៃក្រសួងផែនការ និង FAO ក្នុងអំឡុងអង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មកម្ពុជា២០១៩ មន្ត្រីរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ទាំងនៅថ្នាក់ជាតិនិងថ្នាក់ក្រោមជាតិលើ បានអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនថែមទៀត ក្នុងការប្រមូលទិន្នន័យ ការគ្រប់គ្រងគុណភាព ក៏ដូចជាដំណើរការវិភាគទិន្នន័យ”។
អង្កេតចន្លោះជំរឿនកសិកម្មកម្ពុជា២០១៩ គឺជាផ្នែកមួយនៃ AGRISurvey ដែលជាកម្មវិធីមានរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំក្នុងគោលបំណងផ្តល់ព័ត៌មានប្រកបដោយគុណភាពដល់អ្នករៀបចំផែនការ អ្នករៀបចំគោលនយោបាយ និងកសាងសមត្ថភាពប្រទេសក្នុងការអនុវត្ត ការអង្កេតកសិកម្មឱ្យបានល្អ។
នៅឆ្នាំ២០២១ AGRISurvey នឹងត្រូវបញ្ចូលទៅក្នុងគម្រោង “គំនិតផ្តួចផ្តើម ៥០x២០៣០” ដែលជាកម្មវិធីសកលរយៈពេល ១០ឆ្នាំ ដឹកនាំដោយភាពជាដៃគូរវាងធនាគារពិភពលោក (WB) អង្គការ FAO និងមូលនិធិអន្តរជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍកសិកម្ម (IFAD)។
គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះមានគោលបំណងបំពេញចន្លោះខ្វះខាតទិន្នន័យកសិកម្មនៅក្នុង ៥០ប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប និងមធ្យមនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៣០ និងដើម្បីផ្តល់ ទិន្នន័យដល់ កម្មវិធីគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពទាក់ទងនឹងកសិកម្ម (SDGs) ។ សម្រាប់តំបន់អាស៊ី ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាប្រទេសដំបូងគេបង្អស់ដែលបានចូលរួមក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ៕ រក្សាសិទ្ធិដោយ៖CEN
