ភ្នំពេញ៖ វេទិកាកេសរកូលលើកទី១ នៅកម្ពុជា ត្រូវបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២០ នៅទីស្តីការក្រសួងបរិស្ថាន ដោយមានការដាក់តាំងពិព័រណ៍កេសរកូលជាច្រើនប្រភេទដល់អ្នកចូលរួមទស្សនា។ ជាមួយគ្នានេះ ពិធីចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នា រវាងអគ្គលេខាធិការដ្ឋាននៃក្រុមប្រឹក្សាជាតិអភិវឌ្ឍន៍ ដោយចីរភាព និងសារមន្ទីរប្រវត្តិសាស្រ្តធម្មជាតិ នៃទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង ក៏ត្រូវបានធ្វើឡើងដែរ ដើម្បីសហការរៀបចំបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវនិងអភិរក្សកេសរកូល សុខ អាន ភ្នំគូលែន។ បច្ចុប្បន្ននេះ មន្ត្រីជំនាញនៃ ក្រសួងបរិស្ថានបានស្រាវជ្រាវនិងអភិរក្សកេសរកូល (ផ្កាអ័រគីដេ) បានចំនួន ១៦០ ប្រភេទ ខណៈប្រភេទកេសរកូលសរុបនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវគេប៉ាន់ស្មានថាមានប្រមាណជាង ៥០០ ប្រភេទ។
លោក អ៊ាង សុផល្លែត រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន បានថ្លែងថា វេទិកានេះគឺជាឱកាសសម្រាប់យើងស្វែងយល់ និងដកពិសោធន៍លើការងារទៅវិញទៅមក លើការងារអភិរក្សធនធានពន្ធុ (Plant Genetic) ក៏ដូចជាវិស័យបរិស្ថាននិងធនធានធម្មជាតិ ដែលជាការបោះជំហានថ្មីថែមមួយកម្រិត រវាងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងសាធារណរដ្ឋបារាំង បន្ថែមពីលើក្របខ័ណ្ឌនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ យ៉ាងជិតស្និទ្ធរវាងប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងវិស័យជាច្រើនទៀត។
គួរបញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ កន្លងទៅ រាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល សុខ អាន ភ្នំគូលែន ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់ការសិក្សាស្រាវជ្រាវ អភិរក្សកេសកូល អប់រំផ្សព្វផ្សាយពីតម្លៃនៃកេសរកូល និងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរឱ្យមកទស្សនាកម្សាន្ត ក៏ដូចជាសំដៅធានាឱ្យបាននូវការគ្រប់គ្រងក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព ព្រមទាំងការលើកកម្ពស់ជីវភាពសហគមន៍មូលដ្ឋាន។
លោក អ៊ាង សុផល្លែតបានមានប្រសាសន៍ថា មជ្ឈមណ្ឌលនេះ នឹងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗជាច្រើនជាអាទិ៍៖ រក្សា និងស្ដារពូជកេសរកូលព្រៃក្នុងស្រុក ប្រមូលផ្ដុំសំណាកកេសរកូលរស់ កត់ត្រានិងធ្វើសារពើភ័ណ្ឌ
ជាកន្លែងសម្រាប់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវអនុវត្តដោយផ្ទាល់ ផ្ដល់ចំណេះដឹង និងព័ត៌មានវិទ្យាសាស្រ្តពីកេសរកូលព្រៃសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ ភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងមនុស្សនិងធម្មជាតិ ជាគោលដៅទេសចរណ៍ធម្មជាតិថ្មី បង្កើនជីវភាពរស់នៅរបស់សហគមន៍មូលដ្ឋាន ទទួលចំណេះដឹង ជំនាញ និងបទពិសោធន៍ពីអ្នកជំនាញជាតិ និងអន្តរជាតិ កៀរគរថវិកា សម្ភារ និងបច្ចេកទេសក្នុងការគ្រប់គ្រងធនធាន។
លោក អ៊ាង សុផល្លែតបានគូសបញ្ជាក់ថា៖ “យើងមានបំណងប្រែក្លាយមជ្ឈមណ្ឌលនេះឱ្យក្លាយទៅជាផលិតផលទេសចរថ្មីបែបធម្មជាតិ បន្ថែមលើផលិតផលទេសចរបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ ដ៏សម្បូរណ៍បែបនៅក្នុងរមណីយដ្ឋានអង្គរ ខេត្តសៀមរាប។ វាក៏នឹងរួមចំណែកកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែករបស់សហគមន៍មូលដ្ឋានដែលកំពុងរស់នៅជុំវិញតំបន់នេះ ពីការកាប់ឈើ និងការទាញយកធនធានធម្មជាតិ ជីវចម្រុះ មកជាអ្នករៀបចំសេវាកម្មទេសចរ និងផលិតផលិតផលទេសចរនៅពេលដែលមជ្ឈមណ្ឌលនេះត្រូវបានអភិវឌ្ឍន៍ពេញលេញ និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយស្របតាមផែនការមេ។ ជាងនេះទៅទៀត វានឹងជួយពង្រឹងតួនាទី និងការទទួលខុសត្រូវរបស់សហគមន៍មូលដ្ឋានក្នុងការចូលរួមចំណែកកម្ពស់កិច្ចគាំពារបរិស្ថាន ការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិដោយនិរន្តរភាព ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជននៅមូលដ្ឋាន ការបណ្តុះនូវជំនាញវិជ្ជាជីវៈ និងជំរុញការរស់នៅដោយចីរភាព ដោយធ្វើពិពិធកម្មសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចតាមសហមគមន៍មូលដ្ឋាននីមួយៗ”។
ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍនិងប្រតិបត្តិការនៃមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវនិងអភិរក្សកេសរកូល សុខ អាន ភ្នំគូលែន ឱ្យបានកាន់តែល្អប្រសើរក្នុងដំណាក់ថ្មីនេះ ក្នុងនាមក្រសួងបរិស្ថាន លោក អ៊ាង សុផល្លែត បានស្នើឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជាពិសេសនាយកដ្ឋានអភិរក្សជីវចម្រុះ បន្តរៀបចំផែនការមេ និងផែនការគ្រប់គ្រងសារមន្ទីរប្រវត្តិសាស្រ្តធម្មជាតិភ្នំពេញ ព្រមទាំងពន្លឿនការអភិវឌ្ឍ “មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សកេសរកូល សុខអាន ភ្នំគូលែន” បន្តរៀបចំបង្កើតតិណាល័យធម្មជាតិ និងគួរខិតខំកៀរគរការចូលរួមសហការពីដៃគូ និងភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ក្នុងដំណើរប្រតិបត្តិការនៃមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវនិងអភិរក្សកេសរកូល សុខ អាន ភ្នំគូលែន ដើម្បីធានាបាននូវប្រសិទ្ធភាពនិងនិរន្តរភាព នៃមជ្ឈមណ្ឌលដ៏មានសារសំខាន់នេះ៕ដោយ៖កូឡាប