តៃប៉ិ៖ តៃវ៉ាន់ប្តេជ្ញាការពារខ្លួន ហើយអ្នកឈ្លានពាននឹងទទួលរងនូវ “តម្លៃដ៏ធ្ងន់” ប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់ លោកស្រី ត្សៃ អ៊ឹងវិន (Tsai Ing-wen) បាននិយាយកាលពីថ្ងៃអង្គារ (២៣ សីហា) ក្នុងថ្ងៃខួបនៃការប្រឈមមុខដាក់គ្នាកាលពី ៦ ទសវត្សរ៍មុន ដែលកងកម្លាំងតៃវ៉ាន់ បានវាយបកអ្នកវាយប្រហារចិនមកវិញ។

ភាពតានតឹងរវាងតៃវ៉ាន់ និងចិនបានកើនឡើងក្នុងរយៈពេលមួយខែកន្លងមកនេះ បន្ទាប់ពីដំណើរទស្សនកិច្ចទៅទីក្រុងតៃប៉ិរបស់ប្រធានសភាអាមេរិកលោកស្រី Nancy Pelosi។ ប្រទេសចិនបានរៀបចំល្បែងសង្គ្រាមនៅជិតកោះតៃវ៉ាន់ដើម្បីបង្ហាញការខឹងសម្បារចំពោះអ្វីដែលខ្លួនបានមើលឃើញថាបានបង្កើនការគាំទ្ររបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចំពោះកោះប៉េកាំងដែលមានទស្សនៈថាជាទឹកដីរបស់ចិន។

ជួបជាមួយមន្ត្រីយោធា លោកស្រី Tsai បានលើកតម្កើង “ស្មារតី” នៃការការពារប្រឆាំងនឹងការទម្លាក់គ្រាប់បែកជាងមួយខែរបស់ចិនទៅលើកោះ Kinmen និង Matsu ដែលគ្រប់គ្រងដោយតៃវ៉ាន់ ដែលស្ថិតនៅជិតឆ្នេរសមុទ្រចិន ដែលបានចាប់ផ្តើមនៅចុងខែសីហា ឆ្នាំ 1958 ។ លោកស្រី Tsai បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីអធិប្បាយដែលចេញផ្សាយដោយការិយាល័យរបស់លោកស្រីថា “ការប្រយុទ្ធនេះបានការពារតៃវ៉ាន់សម្រាប់ពួកយើង” ដោយបន្ថែមថាខ្លួនក៏ “បានប្រកាសទៅកាន់ពិភពលោកថាគ្មានការគំរាមកំហែងណាមួយអាចអង្រួនការប្តេជ្ញាចិត្ត” របស់ប្រជាជនតៃវ៉ាន់ដើម្បីការពារកោះរបស់ពួកគេ។

លោកស្រីបានបន្ថែមថា “អ្វីដែលយើងត្រូវធ្វើគឺត្រូវឲ្យសត្រូវយល់ថា តៃវ៉ាន់មានការប្តេជ្ញាចិត្ត និងការរៀបចំ ក៏ដូចជាសមត្ថភាពក្នុងការការពារខ្លួន”។ “តម្លៃដ៏ធ្ងន់នឹងត្រូវបង់សម្រាប់ការឈ្លានពានតៃវ៉ាន់ ឬប៉ុនប៉ងឈ្លានពានតៃវ៉ាន់ ហើយវានឹងត្រូវបានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំងដោយសហគមន៍អន្តរជាតិ”។

សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលបានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាផ្លូវការជាមួយទីក្រុងតៃប៉ិ ដើម្បីគាំទ្រទីក្រុងប៉េកាំងក្នុងឆ្នាំ 1979 នៅតែជាប្រភពអាវុធដ៏សំខាន់បំផុតរបស់តៃវ៉ាន់។ លោក Tsai បាននិយាយថា “នៅពេលដែលតៃវ៉ាន់ឈរនៅលើខ្សែបន្ទាត់ជួរមុខនៃការពង្រីកអំណាចផ្តាច់ការ យើងបន្តពង្រឹងស្វ័យភាពការពារជាតិរបស់យើង ហើយយើងក៏នឹងបន្តធ្វើការជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកនៅផ្នែកខាងមុខនេះផងដែរ”។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា សមយុទ្ធរបស់ប្រទេសចិននៅជិតកោះតៃវ៉ាន់បានបង្កការគំរាមកំហែងដល់ស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៅក្នុងច្រកសមុទ្រ និងទូទាំងតំបន់ ហើយដៃគូប្រជាធិបតេយ្យគួរតែធ្វើការរួមគ្នាដើម្បី “ការពារប្រឆាំងនឹងការជ្រៀតជ្រែកពីរដ្ឋផ្តាច់ការ”។
បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំនោះ លោកស្រី Tsai បានជួបសមាជិកសភាជប៉ុនពីរនាក់ ហើយសមាជិកសភាបរទេសផ្សេងទៀតក៏ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅឆ្នាំនេះផងដែរ រួមទាំងមកពីប្រទេសកាណាដា និងអង់គ្លេស ដោយប្រឆាំងនឹងសម្ពាធរបស់ចិនមិនឱ្យទៅ។ រដ្ឋាភិបាលរបស់តៃវ៉ាន់បាននិយាយថា ដោយសារសាធារណៈរដ្ឋប្រជាមានិតចិនមិនដែលគ្រប់គ្រងកោះនេះទេ វាគ្មានសិទ្ធិទាមទារ ឬសម្រេចអនាគតរបស់ខ្លួនទេ ដែលអាចត្រូវបានកំណត់ដោយប្រជាជនតៃវ៉ាន់តែ 23 លាននាក់ប៉ុណ្ណោះ៕ប្រភព៖រ៉យទ័រ