រាជធានីភ្នំពេញ ៖ លោកជិន ម៉ាលីន រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌បានបញ្ជាក់ថា ច្បាប់ស្ដីពី ការគ្រប់គ្រងប្រទេសជាតិ ស្ថិតក្នុងភាពអាសន្ន វាមានភាពចាំបាច់ណាស់សម្រាប់កម្ពុជា ហេតុដូច្នេះទើបរាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចបង្កើតសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះឡើងរហូតត្រូវបានបោះឆ្នោតអនុម័តដោយរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភាជាបន្តបន្ទាប់។
លោក ជិន ម៉ាលីន បានលើកឡើងបែបនេះ នៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន នាព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែមេសា ស្ដីពី ការគ្រប់គ្រងប្រទេសជាតិ ស្ថិតក្នុងភាពអាសន្ន រៀបចំឡើងដោយអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរាជរដ្ឋាភិបាល ។
លោកបានលើកឡើងថា ហេតុអ្វីក៏ត្រូវមានច្បាប់សម្រាប់កម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ជាពិសេសក្នុងកាលៈទេសៈកម្ពុជា ក៏ដូចជាពិភពលោកទាំងមូល កំពុងទទួលរងនូវការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ១៩ ស្របបណ្តាប្រទេសនានា ដាក់ចេញនូវវិធានការឆ្លើយតបទៅនឹងមេរោគកូវីដ១៩នេះ។ លោកថា ប្រទេសមួយចំនួនបានដាក់ប្រទេស ក្នុងភាពអាសន្នដោយប្រើច្បាប់របស់ប្រទេសគេ ដើម្បីសង្គ្រោះអាយុជីវិតរបស់ពលរដ្ឋគេ មកដល់ពេលនេះ ហើយរហូតមកដល់ពេលមានជាង៧០ប្រទេសរួចទៅហើយ ដែលបានដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន។ លោកថា ក្រឡេកមកមើលកម្ពុជា យើងវិញ ប្រសិនដល់ដំណាក់កាលចាំបាច់បំផុតនោះ យើងដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន ពេលនោះយើងនឹងជួបនូវការលំបាក។ ហេតុអ្វីជួបនូវការលំបាក ពីព្រោះយើងអត់មាន ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន ព្រោះថាយើងអត់មានច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នដូចបណ្តាប្រទេសដទៃទៀតនោះទេ ។ នៅពេលដែលយើងប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នដោយរៀបណា បើយើងមិនមានច្បាប់ដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ននោះ។ អីចឹងហើយយើងត្រូវចាំបាច់រៀបចំឲ្យមានច្បាប់គ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ននេះឡើយ។
នៅកម្ពុជា មានតែមាត្រាចំនួន៣ប៉ុណ្ណោះនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលមានចែងពីភាពអាសន្ន គឺមានមាត្រា២២ថ្មី មាត្រា៨៦ និងមាត្រា១០២ថ្មី ។ ហើយមាត្រាទាំង៣នោះ មានចែងតែគោលការណ៍គ្រឹះតែប៉ុណ្ណោះ មិនអាចយកមកអនុវត្តដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នបាននោះទេ។ មាត្រា២២ មានចែង ពីប្រទេសមានគ្រោះថ្នាក់ ប៉ុន្តែមាត្រានេះអត់មានចែងរៀបរាប់ថាស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈបែបណា ដែលចាប់ជាគ្រោះថ្នាក់ គឺអត់មានទាំងអស់ ។ មាត្រា២២ចែងថា ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់ប្រទានដំណឹងជាសាធារណៈក្នុងការដាក់ប្រទេសក្នុងភាពមានអាសន្ន ក្រោយពីការបានឯកភាពនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រធានរដ្ឋសភា និងប្រធានព្រឹទ្ធសភា។ មាត្រានេះចែងតែគោលការណ៍គ្រឹះ មិនបានចែងថាត្រូវដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នយ៉ាងដូចម្តេចនោះទេ និងការអនុវត្តច្បាប់ក្រោយពេលដែលត្រូវដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នយ៉ាងណានោះទេ។ មាត្រានេះមិនបានចែងពីកាលៈទេសៈប្រទេសបែបណាដែលអាចចាត់ទុកថាជាគ្រោះថ្នាក់ ដូច្នេះយើងមិនដឹងប្រទេសស្ថិតក្នុងស្ថានភាពបែបណាដែលត្រូវដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ននោះទេ។ប៉ុន្តែមិនបានចែងថា ទ្រង់ប្រទានដំណឹងក្រោមទម្រង់បែបណានោះទេ ជាទម្រង់ដំណឹងជាព្រះរាជសារ ជាព្រះរាជក្រឹត្យ ឬជាព្រះរាជក្រម គឺអត់មានទាំងអស់ អីចឹងអនុវត្តអត់កើត ។ ក្រោយដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នហើយនោះ មាត្រានេះមិនបានចែងពីការងារថានរណាធ្វើអ្វីនោះទេ និងរាជរដ្ឋាភិបាលអាចធ្វើអ្វីបានខ្លះ ប្រជាពលរដ្ឋមានសិទ្ធិ មានកាតព្វកិច្ចអ្វីខ្លះ អ្នកដែលបំពានត្រូវទទួលខុសត្រូវអ្វីខ្លះ គឺអត់មាន។
លោកបានបន្តថា វាមានភាពចាំបាច់ណាស់ក្នុងការដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នសម្រាប់កម្ពុជា ព្រោះថា កម្ពុជាមិនមានច្បាប់នោះទេ ហេតុដូច្នេះទើបរាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចបង្កើតសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះឡើងរហូតត្រូវបានបោះឆ្នោតអនុម័តដោយរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភាជាបន្តបន្ទាប់ ។
លោក ជិន ម៉ាលីនបានបន្តថា ប៉ុន្តែពេលនេះដោយសារស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន ក៏ដូចជាពិភពលោកបានកើតជំងឺកូវីដ១៩ ។ រាជរដ្ឋាភិបាលបានគិតគូរក្នុងការធ្វើច្បាប់នេះ ។ លោកបន្តថាបើស្ថានភាពល្អប្រសើរនៅពេលសព្វថ្ងៃនេះមិនចាំបាច់ដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ននោះទេ ព្រោះថា រាជរដ្ឋាភិបាលបានគ្រប់គ្រងស្ថានភាពបានល្អ ។ ផ្ទុយទៅវិញច្បាប់នេះក៏នឹងអាចត្រូវដាក់អនុវត្តនៅពេលខាងមុខព្រោះថា មិនដឹងអ្វីកើតឡើងនោះទេ។
លោកបញ្ជាក់ថា បើមិនទាន់ដាក់ប្រទេសក្នុងភាពមានអាសន្នទេ ច្បាប់នេះ ក៏មិនទាន់យកមកអនុវត្តដែរ។ ច្បាប់កម្ពុជាមានភាពតឹងតែងជាងបណ្តាប្រទេសនានា ព្រោះកម្ពុជាអាចដាក់ប្រទេសក្នុងអាសន្ន បានត្រូវលក្ខខណ្ឌ ៣ គឺ១ ប្រទេសស្ថិតក្នុងគ្រោះថ្នាក់ ២ មានការឯកភាពប្រមុខដឹកនាំប្រទេសទាំង៣រូប រួមមាន នាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រធានរដ្ឋសភា ប្រធានព្រឹទ្ធសភាឯកភាពគ្នាទើបព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ប្រកាសដាក់ប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន។ លោកបញ្ជាក់បន្ថែមថា តាមខ្ញុំស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននេះមិនស្ថិតក្នុងការដាក់ប្រទេសស្ថិតក្នុងភាពមានអាសន្ននោះទេ ព្រោះថា រាជរដ្ឋាភិបាលបានគ្រប់គ្រងស្ថានភាពមានភាពល្អប្រសើរ ចំពោះជំងឺកូវីដ១៩៕ដោយ៖កូឡាប