ស្តូបចំណាស់មួយ នៅវត្ត Si Suphan ក្នុងខេត្ត Chiang Mai ភាគខាងជើងប្រទេសថៃ បានបាក់រលំកាលពីម្សិលមិញ ដោយបញ្ចេញវត្ថុបុរាណព្រះពុទ្ធសាសនាលាក់ទុកក្នុងនោះ ដែលត្រូវបានដឹងថាជាង ៥០០ ឆ្នាំ មកហើយ។ តែទោះជាយ៉ាងណា ពុំមាននរណាម្នាក់រងរបួសទេ ហើយសាលានៅក្បែរនោះ ក៏រងផលប៉ះពាល់អ្វីនោះដែរ។
គួរបញ្ជាក់ថា បន្ទាប់ពីភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងជាច្រើនថ្ងៃ ស្តូបចាស់បំផុតមួយ ដែលភាសាថៃហៅថា “ចេឌី” នៅឈៀងម៉ៃ ដែលមានទីតាំងនៅផ្លូវ Wua Lai ក្នុងស្រុក Muang បានដួលរលំនៅម៉ោងប្រហែល ៥ ល្ងាច។ វត្ត Si Suphan ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៥០០ ដែលមានរយៈពេល ៥២២ ឆ្នាំមុន។
ប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ ចេតិយដែលមានកម្ពស់ខ្ពស់ជាងអគារបីជាន់នេះ បានចាប់ផ្ដើមផ្អៀងទៅម្ខាង។ ហើយស្នាមប្រេះ ក៏ត្រូវបានរកឃើញនៅមូលដ្ឋាននៃរចនាសម្ព័ន្ធ។ ប៉ុន្តែ បន្ទាប់ពីមានភ្លៀងធ្លាក់ជាបន្តបន្ទាប់ជាច្រើនថ្ងៃ ចេតិយក៏ចាប់ផ្តើមទ្រុឌទ្រោមខ្លាំងឡើងៗ ហើយតំបន់នោះត្រូវបានហាមការចេញចូល ដោយគេបានប្រមើលមើលឃើញថាចេតិយមិនស្ថិតស្ថេរទៀតទេ ហើយទីបំផុតវាក៏បានដួលរលំតែម្តង។
ចេតិយនេះគឺជា “Phra That” ឬជាចេតិយដែលគេនិយាយថា សម្រាប់តម្កល់ព្រះសារីរិកធាតុពីបុរាណ។ នៅក្រោមគំនរបាក់បែក គេបានរកឃើញព្រះពុទ្ធបដិមា និងវត្ថុបុរាណជាច្រើនទៀត ដែលខ្លះធ្វើពីកញ្ចក់ និងខ្លះទៀតឆ្លាក់ពីថ្ម។
ព្រះចៅអធិការវត្ត Si Suphan ព្រះគ្រូ Phittasutthikhun បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា ចេតិយនេះត្រូវបានជួសជុលឡើងវិញកាលពី ៤០ ឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែបានចាប់ផ្តើមប្រេះម្តងទៀតក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ ព្រះចៅអធិការបានមានសង្ឃដីកាបញ្ជាក់ថា បើទោះបីជាស្តូបនេះមានអាយុកាលជាង ៥០០ ឆ្នាំក៏ដោយ ក៏វាមិនមែនជាសំណង់បុរាណដែលបានចុះបញ្ជីដែរ មានន័យថា មិនមានថវិកាសម្រាប់ថែរក្សាវាឡើយ។
ទោះជាយ៉ាងណា ព្រះអង្គពិតជាមានការសោកស្ដាយណាស់ ប៉ុន្តែ រីករាយដែលគ្មាននរណាម្នាក់រងគ្រោះថ្នាក់។ ព្រះចៅអធិការបន្ថែមថា នាយកដ្ឋានវិចិត្រសិល្បៈនឹងបើកការស៊ើបអង្កេតលើមូលហេតុនៃការដួលរលំនៃចេតិយផងដែរ៕ រក្សាសិទ្ធិដោយ៖ លឹម ហុង
