ថ្មីៗនេះ អ្នកលេងហ្វេសប៊ុកដែលជាពលរដ្ឋ នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ធ្វើអោយមានការភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង ខណៈបានបង្ហោះរូបភាពនៃហេតុការណ៍ដ៏ចម្លែកមួយ ដែលបានកើតឡើងបន្ទាប់ពីការរញ្ជួយដី ដោយបញ្ជាក់ថា “នៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា មានភក់ ឬវត្ថុអ្វីបានលេចឡើង ពីស្នាមប្រេះនៅក្នុងគ្រោះរញ្ជួយដី”។ តាមរយៈរូបរាងរបស់វា មនុស្សមួយចំនួនមានការងឿងឆ្ងល់ថា តើវាជាកម្អែរ ឬអាចជាវត្ថុរាវផ្សេងទៀតដែលលេចចេញ នៅពេលមានស្នាមប្រេះកើតឡើង?។
យ៉ាងណា ទាក់ទងនឹងវត្ថុដ៏ចម្លែកនេះ សាស្ត្រាចារ្យ Jessada Denduangboripant នៅដេប៉ាតឺម៉ង់ជីវវិទ្យា មហាវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្ត្រ នៃសាកលវិទ្យាល័យ ជូឡាឡុងកន បានពន្យល់ពីបាតុភូតដែលកើតឡើងនេះ ដោយបញ្ជាក់ថា វាគឺជាបាតុភូតរាវ ដែលបណ្តាលមកពីការរញ្ជួយដី ដែលធ្វើឱ្យសម្ពាធទឹកក្នុងដីកើនឡើងយ៉ាងលឿន បណ្តាលឱ្យមានពពុះ និងភក់កើនឡើងតាមដីដែលប្រេះ។
សាស្ត្រាចារ្យ Jessada បានយល់ឃើញថា វាជាស្នាមប្រេះរញ្ជួយដី ធ្វើឲ្យទឹកក្រោមដីផុសឡើង ហើយទឹកក៏រុញភក់រ៉ែនៅក្រោមដីឲ្យស្ងួតខាងលើ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងចង់ឱ្យកាន់តែច្បាស់ យើងត្រូវបញ្ជូនក្រុមភូគព្ភសាស្ត្រទៅស៊ើបអង្កេត ហើយច្បាស់ជាមិនមែនជាកម្អែរ ឬថ្មរលាយនោះទេ ព្រោះនោះគ្រាន់តែជាខ្សែបន្ទាត់ខុស មិនមែនជាខ្សែបន្ទាត់នៃការផ្ទុះភ្នំភ្លើងនោះទេ។
លោកបានពន្យល់បន្ថែមថា ការពុះដី គឺជាបាតុភូតមួយដែលកើតឡើងនៅពេលដែលឧស្ម័ន ឬវត្ថុរាវក្រោមដី ត្រូវបានរុញច្រានឡើងតាមស្រទាប់ដីយ៉ាងលឿន ដែលធ្វើឱ្យដីហាក់ដូចជាពុះ (ស្រដៀងនឹងទឹកដែលកំពុងពុះ)។ នេះច្រើនតែបណ្តាលមកពីសម្ពាធដែលបង្កើតនៅក្រោមដី ហើយអាចបណ្តាលមកពីមូលហេតុជាច្រើនដូចជា៖
- សម្ពាធទឹករន្ធក្រោមដីខ្ពស់៖ កើតឡើងនៅពេលដែលទឹកក្រោមដីជាប់នៅក្រោមស្រទាប់ដីក្រាស់ ហើយមានសម្ពាធកាន់តែខ្លាំង ដូចជាពីដំណើរការសាងសង់ ឬការរញ្ជួយដីជាដើម។
- ដំណើរការភូគព្ភសាស្ត្រ ដូចជាការបញ្ចេញឧស្ម័នចេញពីរូងក្រោមដី ឬសកម្មភាពភ្នំភ្លើង។
- កំណកកំបោរ (ដីខ្សាច់) កើតឡើងនៅពេលដែលដីឆ្អែតដោយទឹក ហើយទទួលរងនូវរំញ័រ ដូចជាពីការរញ្ជួយដី ធ្វើឱ្យដីបាត់បង់កម្លាំងជាបណ្ដោះអាសន្ន ហើយរំកិលឡើងដូចជាកំពុងពុះ។
- ការលេចធ្លាយឧស្ម័នក្រោមដី ដូចជាឧស្ម័នមេតាន ឬឧស្ម័នធម្មជាតិផ្សេងទៀតដែលប្រមូលផ្តុំនៅក្រោមដី និងមានសម្ពាធគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីរុញឡើងលើផ្ទៃដី។
បាតុភូតនេះ អាចប៉ះពាល់ដល់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដូចជាអគារ ផ្លូវថ្នល់ និងទំនប់ទឹក ព្រោះវាអាចធ្វើឱ្យដីបាត់បង់កម្លាំង និងបាក់ស្រុត៕
