ភ្នំពេញ ៖ នៅឆ្នាំ២០២៤ អ្នកផ្ទុកមរោគអេដស៍មានចំនួនប្រមាណ ៧៦ ០០០នាក់ ដែលក្នុងនេះអ្នកផ្ទុកមេរោគ អេដស៍ចំនួន ៧១ ៧១៦នាក់ បានទទួលការធ្វើតេស្តរកមេរោគ និងបានដឹងពីស្ថានភាពផ្ទុកមេរោគអេដស៍ របស់ពួកគេ និងបានទទួលសេវាថែទាំនិងព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍នៅមូលដ្ឋាន សុខាភិបាលរបស់រដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេស ស្មើនឹង១០០% ដែលជាអត្រាគ្របដណ្តប់ខ្ពស់ជាងគេនៅតំបន់ អាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក។
សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានចេញសារលិខិតក្នុងឱកាសទិវាពិភពលោកប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ ១ ធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ ក្រោមប្រធានបទ«យកឈ្នះការរំខាន បរិវត្តកម្មឆ្លើយតបនឹងជំងឺអេដស៍» ថ្ងៃចន្ទ ១១កើត ខែមិគសិរ ឆ្នាំម្សាញ់ សប្ដស័ក ព.ស.២៥៦៩ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥។
សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានមានប្រសាសន៍ថា ការប្រារព្ធទិវាពិភពលោកប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ គឺជា កាលានុវត្តភាពថ្មីដ៏សំខាន់មួយ ដើម្បីបង្ហាញពីផលប៉ះពាល់លើការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍ ជាមួយ ការប្រឈមថ្មីនានា រួមទាំងការកាត់បន្ថយថវិកាពីអ្នកផ្ដល់ជំនួយអន្តរជាតិ ក៏ដូចជាដើម្បីបង្ហាញពីចីរភាពនិងភាពធន់ របស់ប្រទេស និងសហគមន៍ដែលក្រោកឈរយ៉ាងរឹងមាំក្នុងការការពារសមិទ្ធផលសម្រេចបាន ព្រមទាំងជំរុញការឆ្លើយតប នឹងមេរោគអេដស៍ ឈានឆ្ពោះទៅសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពនៅឆ្នាំ២០៣០។
ប្រធានបទ “យកឈ្នះការរំខាន បរិវត្តកម្មឆ្លើយតបនឹងជំងឺអេដស៍» មានន័យសំខាន់ក្នុងការជំរុញ ឱ្យសង្គមខិតខំប្រឹងប្រែងបន្តការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍ឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព និងមានភាព រឹងមាំជាងមុន។ ការរំខានដូចជា ការរើសអើង ការមាក់ងាយចំពោះអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ ប្រជាជនគន្លឹះ កង្វះការយល់ដឹង ត្រឹមត្រូវពីប្រជាពលរដ្ឋ កង្វះធនធានឬកង្វះការយកចិត្តទុកដាក់របស់អ្នកពាក់ព័ន្ធ ដែលតម្រូវឱ្យយើងទាំងអស់ ពង្រឹងកិច្ចសហការគ្រប់តួអង្គ ដើម្បីគាស់រំលើងឧបសគ្គទាំងនោះ ហើយជំរុញឱ្យមានបរិវត្តកម្មឬការផ្លាស់ប្ដូរដ៏វិជ្ជមានមួយ ក្នុងការដឹកនាំ គ្រប់គ្រង និងបង្ការជំងឺអេដស៍។ ការយកឈ្នះការរំខាន គឺជាគន្លងដ៏សំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍវិធានការ ឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍និងជំងឺអេដស៍ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនិងសក្តិសិទ្ធិភាព សមស្របតាមការប្រែប្រួល របស់សង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងបច្ចេកវិទ្យា។
មេរោគអេដស៍មិនទាន់បំបាត់អស់នៅឡើយទេ។ ជំងឺអេដស៍នៅតែជាបញ្ហាសុខភាពសាធារណៈមួយដែលបាន ប៉ះពាល់ដល់ជីវិតមនុស្សជាច្រើន រួមទាំងជះផលអវិជ្ជមានដល់សង្គម សេដ្ឋកិច្ច នៅទូទាំងពិភពលោក។ ទោះជាយ៉ាងណា ក៏ដោយ ការឆ្លើយតបរបស់ប្រទេសកម្ពុជា បានធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅមុខគួរឱ្យកត់សម្គាល់ រីឯវិធីសាស្ត្របរិវត្តកម្ម គឺជាការចាំបាច់ក្នុងការកាត់បន្ថយហានិភ័យ និងជួយឱ្យសម្រេចបាននូវគោលដៅរួមរបស់យើង ទាំងលើការបង្ការ ការថែទាំ ការព្យាបាល និងការគាំទ្រ។ ប្រទេសកម្ពុជាបានធ្វើការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះកម្មវិធីប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍តាមរយៈ ការដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយជាតិបញ្ចប់អេដស៍ និងចីរភាពកម្មវិធីអេដស៍ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣-២០២៨ របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដោយផ្តោតលើការអនុវត្តអភិក្រម «ជវភាពនៃប្រព័ន្ធតួអង្គតែមួយ»។
ជាការពិតណាស់ ការឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ជាសកលមិនអាចពឹងផ្អែកលើធនធានក្នុងស្រុកតែមួយបានទេ។ សហគមន៍អន្តរជាតិត្រូវតែរួមគ្នា ដើម្បីកាត់បន្ថយគម្លាតថវិកា និងគាំទ្របណ្តាប្រទេសនានា ដើម្បីបិទគម្លាតដែលនៅ សេសសល់នៅក្នុងការគាំទ្រសេវាបង្ការ និងព្យាបាលមេរោគអេដស៍ លុបបំបាត់ឧបសគ្គផ្នែកច្បាប់និងសង្គម និងផ្តល់ អំណាចដល់សហគមន៍ ក្នុងការចូលរួមដឹកនាំឆ្លើយតប។ ភាពជាអ្នកដឹកនាំនយោបាយ ពិតជាមានសារៈសំខាន់ក្នុងការជំរុញ គោលនយោបាយដោយផ្តោតលើការដោះស្រាយវិសមភាព រចនាសម្ព័ន្ធឆ្លើយតប និងការពារប្រជាជនងាយរងគ្រោះ ដែលបណ្តាលមកពីមេរោគអេដស៍និងជំងឺអេដស៍។
ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ សម្តេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្រ្តី ក៏សូមសម្ដែងអំណរសាទរចំពោះសមិទ្ធផល ដែល ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើងសម្រេចបាន ក្នុងការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃមេរោគអេដស៍និងជំងឺអេដស៍ ដូចមាន ចំណុចសំខាន់ៗ ដូចខាងក្រោមនេះ៖
១- នៅឆ្នាំ២០២៤ អ្នកផ្ទុកមរោគអេដស៍មានចំនួនប្រមាណ ៧៦ ០០០នាក់ ដែលក្នុងនេះអ្នកផ្ទុកមេរោគ អេដស៍ចំនួន ៧១ ៧១៦នាក់ បានទទួលការធ្វើតេស្តរកមេរោគ និងបានដឹងពីស្ថានភាពផ្ទុកមេរោគអេដស៍ របស់ពួកគេ និងបានទទួលសេវាថែទាំនិងព្យាបាលដោយឱសថប្រឆាំងមេរោគអេដស៍នៅមូលដ្ឋាន សុខាភិបាលរបស់រដ្ឋនៅទូទាំងប្រទេស ស្មើនឹង១០០% ដែលជាអត្រាគ្របដណ្តប់ខ្ពស់ជាងគេនៅតំបន់ អាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក។
២- ករណីឆ្លងថ្មីនៃមេរោគអេដស៍បានធ្លាក់ចុះជាបន្តបន្ទាប់ ជាក់ស្តែងការឆ្លងថ្មីនៃមេរោគអេដស៍បានធ្លាក់ចុះពី ១ ៥០០ករណីក្នុងឆ្នាំ២០២៣ មកនៅត្រឹម ១ ២០០ករណីក្នុងឆ្នាំ២០២៤។ ចំណែកឯចំនួនអ្នកស្លាប់ ដោយសារមេរោគអេដស៍ក៏បានធ្លាក់ចុះពី ១ ១០០ករណីក្នុងឆ្នាំ២០២៣ មកនៅត្រឹម ១ ០០០ករណី ក្នុងឆ្នាំ២០២៤។ ៣- អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍នៅកម្ពុជា ត្រូវបានរាប់បញ្ចូលក្នុងចំណោមប្រជាជនក្រីក្រដែលកំពុងទទួលបាន
នូវផលប្រយោជន៍នៃកម្មវិធីគាំពារសង្គមកាន់តែទូលំទូលាយ។ គិតពីពេលចាប់ផ្តើមអនុវត្តកម្មវិធី ក្នុងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២២ រហូតដល់ដំណាច់ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥ អ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ចំនួន ៥៣ ៨២១នាក់ បានទទួលប័ណ្ណមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាល ស្មើនឹង ៧៥% នៃអ្នកផ្ទុកមេរោគអេដស៍ សកម្មចំនួន ៧១ ៧១៦នាក់។
៤- ប្រជាជនគន្លឹះចំនួន ១៥ ៤៥៤នាក់ បានទទួលប័ណ្ណមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាល នៅត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៥។
៥- រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយជាតិបញ្ចប់អេដស៍ និងចីរភាពកម្មវិធីអេដស៍ សម្រាប់
ឆ្នាំ២០២៣-២០២៨ ដើម្បីឆ្ពោះទៅបញ្ចប់អេដស៍ដែលជាបញ្ហាសុខភាពសាធារណៈ។
៦- យើងកំពុងពង្រឹងប្រព័ន្ធជាតិឆ្លើយតបនឹងមេរោគអេដស៍ និងជំងឺអេដស៍ សំដៅជំរុញចរន្តជាតិមួយ ដ៏មុតស្រួច ដោយបង្កលក្ខណៈឱ្យគ្រប់ក្រសួង ស្ថាប័ន រាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ឃុំ សង្កាត់ ដំណើរការ គណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍គ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ជាមួយនឹងកិច្ចសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយ ដៃគូអភិវឌ្ឍ អង្គការអន្តរជាតិ រួមទាំងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល អង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ និងអន្តរជាតិ៕ រក្សាសិទ្ធដោយ៖សុទ្ធលី
