ភ្នំពេញ ៖ លោកមុត ចន្ថា អតីតមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង កាលពីថ្ងៃទី១៦ឧសភា បានសរសេរលើហ្វេសប៊ុកថា ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងការងារក្នុងវិស័យវាយនភណ្ឌដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររាប់សែននាក់ និងអ្នកទទួលផលប្រយោជន៍រាប់លាននាក់។
លោកបានបន្តថា ៖ នៅឆ្នាំ២០១៨ ការលក់ទំនិញ ឬផលិតផលទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក មានតម្លៃសរុប ៨ពាន់ ៥រយ លានដុល្លារអាមេរិក ($8.5 billion) ឬ ស្មើនឹង ៣៨% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប(GDP)របស់កម្ពុជា។
បន្ថែមលើនេះទៀត ការនាំចេញសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និងផលិតផលធ្វើដំណើរមានតម្លៃជាងមួយភាគបី(1/3) ឬ ៤៣% នៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក(GSP) ដែលស្លើនឹងពាក់កណ្តាលនៃការនាំចេញផលិតផលសរុបរបស់កម្ពុជា។ ទីផ្សារ ឬប្រភពបញ្ជាទិញផលិតផលកាត់ដេរ(garments) ស្បែកជើង(footwear) និងផលិតផលធ្វើដំណើរ(travel products) គឺសហភាពអឺរ៉ុប សហរដ្ឋអាមេរិក និងកាណាដា ដែលអនុវត្តប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជដល់ប្រទេសកម្ពុជា
ក្រុមហ៊ុនបញ្ជាទិញបានគូសបញ្ជាក់អំពីផលប្រយោជន៍ធំសម្បើម ដែលទទួលបានពីប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្ម EBA របស់សហភាពអឺរ៉ុប និងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះទូទៅ GSP របស់សហរដ្ឋអាមេរិក។
លោកបានបន្ថែមថា ” ឯកឧត្តម កឹម សុខា នៅតែប្រាថ្នាឲ្យមានការផ្សះផ្សារ និងបង្រួបបង្រួមជាតិ ដើម្បីរួមគ្នាជួយដោះស្រាយបញ្ហាធំៗចំពោះមុខរបស់ប្រទេសជាតិ ជាពិសេសការរក្សាការពារប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្ម នៅក្រោមគំរោង EU-EBA និង US-GSP សំដៅធានាដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ការងារនិងជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ជាការពិតណាស់ការអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្ម (Preferential Trade) ឬការអនុគ្រោះលើកលែងពន្ធ (free tariffs) បានរួមចំណែកធ្វើឲ្យកម្ពុជាអាចរក្សាបាននូវកំណើតសេដ្ឋជាប់គ្នាៗប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ទាំងសហគមន៍អឺរ៉ុប ទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក បានចង្អុលបង្ហាញពីដំណោះស្រាយងាយស្រួលដំបូងមួយ ដើម្បីរក្សាការពារ EBA និង GSP គឺ «ការដោះលែង ឯកឧត្តម កឹម សុខា ឲ្យមានសេរីពេញលេញ» ដោយបន្តមកបង្កើតឲ្យមានបរិកាស និងឱកាស ដើម្បីសន្ទនានយោបាយ ឈានទៅរកដំណោះស្រាយលើបញ្ហាផ្សេងៗទៀត។ ឯកឧត្តម កឹម សុខា តែងតែជូនដំណោះស្រាយដោយមិនលើកតែបញ្ហានោះទេ។ ដំណោះស្រាយងាយៗ គឺត្រូវផ្តើមចេញពីខ្មែរនិងខ្មែរ ទើបឈានទៅទប់ទល់បញ្ហាអន្តរជាតិបាន។ ដំណោះស្រាយ គឺ «កុំយកសាំងទៅចាក់បន្ថែមលើភ្លើង គួរយកទឹកទៅពន្លត់ភ្លើងវិញ។»”៕ ដោយ ៖ បញ្ញាស័ក្តិ