ភ្នំពេញ៖ លោកស្រី វេជ្ជបណ្ឌិត ឱ វណ្ណឌីន រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា តាមការចុះផ្សាយក្នុងទំព័រហ្វេសបុក (www.sbs.com.au) នៅថ្ងៃទី២២ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ របស់សារព័ត៌មាន ប្រទេសអូស្ត្រាលីឈ្មោះ SBC News – DATELINE ដែលបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាព ០៣ម៉ោងមុននេះ បានសរសេរថា៖
នៅពេលដែលពិភពលោកបាន និងកំពុងដោះស្រាយបញ្ហារាតត្បាតជាងមួយឆ្នាំមកហើយ ចាប់តាំងពីមានការ ប្រកាស ជាលើកដំបូងថាមានករណីកូវីដ-១៩ រាតត្បាតលើសាកលលោក ប្រទេសកម្ពុជា បានលេចចេញជារៀងជោគជ័យ មួយដែលនឹកស្មានមិនដល់។
ប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសដីគោកដ៏តិចតួច ដែលគ្មានករណ៍ស្លាប់ដោយសារជំង កូវីដ-១៩ ទោះបីជាមានប្រព័ន្ធសុខាភិបាល ដែលទទួលបានការគាំទ្រហិរញ្ញវត្ថុតិចតួចក៏ដោយ។ ខណៈពេលនៃការចុះ ផ្សាយអត្ថបទនេះ ប្រទេសកម្ពុជា មានករណីជំងឺកូវីដ-១៩ចំនួន ៤៤៨ ករណី និងគ្មានអ្នកស្លាប់។ នៅថ្ងៃដដែលនេះ នៅចក្រភពអង់គ្លេសមានករណីកូវីដ-១៩ថ្មីជាង ៣៨ .០០០ ករណីនឹងមានការស្លាប់ដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩ ចំនួន ១.៩២០ នាក់។ ទោះបីជាប្រទេសទាំងពីរនេះ មិនអាចធ្វើការប្រៀបធៀបគ្នាបាន ប្រសិនបើមើលលើចំនួនប្រជាជន ឬ ប្រព័ន្ធសុខាភិបាលក៏ដោយ ក៏មានការផ្តល់នូវគំនិតប្រៀបធៀបមួយ អំពីរបៀបដែលវីរុសបានជះឥទ្ធិពលដល់ប្រទេស ទាំងពីរ ដែលមានការខុសគ្នាខ្លាំងណាស់ ដែលស្ទើរតែមិនគួរឱ្យជឿ។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតហ្វ្រង់សេស ដេលី (Dr. Frances Daily) ដែលបានធ្វើការនៅប្រទេសកម្ពុជាអស់រយៈពេលជាង ពីរទសវត្សរ៍មកហើយនោះ ដំបូងឡើយ មានការសង្ស័យលើតួលេខនៃករណីកូវីដ-១៩ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ លោកស្រី មានការជឿជាក់ថា ជោគជ័យរបស់កម្ពុជា គឺមានពិតប្រាកដមែន។ លោកស្រីបាននិយាយពីផ្ទះរបស់លោកស្រីនៅ Tasmania នៃប្រទេស អូស្ត្រាលី ថា វាគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលណាស់”។ ខ្ញុំគិតថា យើងនឹងត្រូវបានសម្លាប់ដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩ នៅទីនោះ។ ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីពីរទៅបីខែដំបូងនៃការរាតត្បាត វាបានបង្ហាញច្បាស់ថា គឺពិតជាមិនមានករណីជំងឺកូវីដ-១៩ ច្រើននោះទេ”។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតហ្វ្រង់សេស ដេលី ធ្លាប់បានធ្វើការងារលើការគ្រប់គ្រងជំងឺឆ្លង និងការអប់រំផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រនៅ ប្រទេសកម្ពុជា។ លោកស្រីបានបន្តទៀតថា ប្រសិនបើករណីឈឺ និងស្លាប់ខ្ពស់ជាងចំនួនប្រកាសផ្លូវការនោះ វិបត្តិសុខ ភាពនឹងកើតឡើងធ្ងន់ធ្ងរជាមិនខាន ដែលមិនអាចលាក់លៀមបានឡើយ។ ពិតណាស់ នឹងត្រូវមានការកត់ត្រាករណីស្លាប់ ប្រសិនបើការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ហួសពីអ្វីដែលបានកត់ត្រាទុកនោះ” ។
ចំណែកឯ លោកសាស្ត្រាចារ្យ ម៉ាក់ឡ (Mc Laws) ដែលជាសាស្ត្រាចារ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យញូសាវែល (New South Wales (UNSW) នៃប្រទេសអូស្ត្រាលី) និងជាទីប្រឹក្សាអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) សម្រាប់ក្រុមដ៏ត្រឹមត្រូវ ថា ជំងឺកូវីដ-១៥ មិនមានការរីករាលដាលទេ ទោះបីជាមានករណ៍វិជ្ជមានខ្លះមិនត្រូវបានគេកត់ត្រាទុកក៏ ដោយ ហើយពួកគេពិតជាមានសំណាងណាស់។
ការរឹតត្បិត និងការគ្រប់គ្រងនៅតាមព្រំដែន៖
ដំបូងឡើយ កម្ពុជា ហាក់ដូចជាបានមើលស្រាលការចម្លងវីរុសនេះ ហើយនៅក្នុងខែកុម្ភៈឆ្នាំមុខនេះ កម្ពុជាបាន បដិសេធក្នុងការបិទព្រំដែនរបស់ខ្លួនផងដែរ។ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ថែមទាំងបានមានប្រសាសន៍ថា លោកចង់ទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅទីក្រុង Wuhan ទៀតផង។ នៅ ទីបំផុត លោកក៏បានទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅទីក្រុងប៉េកាំង ហើយបានចាប់ផ្តើមបិទព្រំដែនរបស់ខ្លួនតែប៉ុន្មានសប្តាហ៍ក្រោយមក។ សាលារៀន សាកលវិទ្យាល័យ និងទីកន្លែងកម្សាន្តនានាត្រូវបានបិទជាបណ្តើរ បានហាមឃាត់ក្នុងរយៈពេលមួយសប្តាហ៍មុនពេលមានជំងឺរាតត្បាតដែរ។ ៗ សូម្បីតែការធ្វើដំណើរក្នុងស្រុក ក៏ត្រូវកម្ពុជា បានបន្តការត្រួតពិនិត្យតាមព្រំដែនយ៉ាងតឹងរឹង និងបានព្យួរកម្មវិធីផ្តល់ទិដ្ឋការអេឡិចត្រូនិច និងទិដ្ឋាការ នៅពេលមកដល់ ដែលបណ្តាលឱ្យស្ទើរតែគ្មានទេសចរណ៍។ អ្នកធ្វើដំណើរដែលមានលក្ខណសម្បត្តិអាចចូលមកកម្ពុជា បាន ត្រូវតែផ្តល់លទ្ធផលតេស្តអវិជ្ជមានវីរុសកូវីដ-១៩ ដែលមានរយៈពេលមិនលើសពី ៧២ម៉ោងៗ អ្នកដែលធ្វើតេស្ត វិជ្ជមាន ត្រូវបានគេតម្រូវឱ្យធ្វើចត្តាឡីស័កនៅតាមកន្លែងដែលកំណត់ដោយរដ្ឋាភិបាល ហើយអ្នកដែលមានលទ្ធផល អវិជ្ជមានត្រូវបានតម្រូវឱ្យធ្វើចត្តាឡីស័កនៅកន្លែងស្នាក់នៅរបស់ពួកគេរយៈពេល១៤ថ្ងៃ។ ការរឹតបន្ដឹងខ្លះ ត្រូវបានបង្ហូរ បន្ថយ ហើយសាលារៀន និងកន្លែងផ្សេងទៀតត្រូវបានបើកដំណើរការរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានអំណាចក្នុងការរឹតត្បិតសេរីភាពក្នុងការធ្វើដំណើរ ការជួបជុំ និងធ្វើការរបស់ប្រជាជន ក៏ដូចជាសិទ្ធិឯកជនរបស់ពួកគេ។ រាជរដ្ឋាភិបាល ក៏អាចផាកពិន័យប្រជាជនរហូតដល់ ២៥០.០០០ ដុល្លារ ឬដាក់ពន្ធនាគាររហូតដល់១០ឆ្នាំ ប្រសិនបើពួកគេត្រូវបានរកឃើញថា មានពិរុទ្ធពីបទមិនគោរព ឬរារាំងការអនុវត្តវិធានការបន្ទាន់ដែលបានអនុម័តដោយរាជរដ្ឋាភិបាល។
អាយុ និងប្រជាជនក្នុងតំបន់៖
ប្រទេសកម្ពុជា មានប្រជាជនចំនួន ១៦,៨ លាននាក់ ដែលមានប្រជាជន ៧៥ ភាគរយ ដែលរស់នៅតាមតំបន់ៗៗ នៅ ប្រទេសអូស្ត្រាលី ប្រជាជន ៧១ ភាគរយ រស់នៅក្នុងទីក្រុងធំៗ។ ប្រការនេះ អាចកាត់បន្ថយហានិភ័យនៃការរីករាល ដាលយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃវីរុស ប្រសិនបើមានការ ក្រុមមនុស្ស អាចកាត់បន្ថយនូវ ដោយសារជំងឺភ្លើង-១៩ ។ ផ្ទុះឡើងៗ ៦៥ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជន មានអាយុក្រោម ៣០ឆ្នាំ ដែលជា ហានិភ័យនៃរោគសញ្ញាធ្ងន់ធ្ងរ និងបណ្តុនៃមូលហេរួមផ្សំផ្សេងៗ ដែលបណ្តាលឲ្យស្លាប់។
វប្បធម៌៖
ដូចបណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ផ្សេងទៀតដែរ ប្រទេសកម្ពុជា ប្រកាន់យកការពាក់ម៉ាស់មុខ និងការស្វាគមន៍ជាញឹកញាប់ ដែលមិនពាក់ព័ន្ធនឹងការប៉ះពាល់រាង្គកាយ ដោយធ្វើការឱនក្បាល ឬសំពះ ជំនួសឱ្យការចាប់ឱបគ្នា។ ព្រឹត្តិការណ៍សង្គម និងរបៀបរស់នៅភាគច្រើន ធ្វើឡើងនៅលំហខាងក្រៅ ដែលត្រូវបានគេដឹងថា អាចជួយកាត់បន្ថយការរីករាលដាលនៃជំងឺនេះ។
ការទូត និងគោលដៅក្នុងតំបន់៖
ប្រទេសជិតខាងរបស់កម្ពុជា មាន ប្រទេសថៃ និងវៀតណាម ក៏ទទួលបានជោគជ័យក្នុងការគ្រប់គ្រងជំងឺ រាតត្បាត ដែលបានជួយដល់ប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។
អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានជួយសម្របសម្រួលជំនួយ ហើយធនាគារពិភពលោកបានយល់ព្រមផ្តល់ ប្រាក់កម្ចីជាង ២០លានដុល្លារ ដើម្បីគាំទ្រគម្រោងឆ្លើយតបជំងឺកូដ-១៩ នៅកម្ពុជា។ សហគមន៍អឺរ៉ុប ក៏បានផ្តល់ប្រាក់ ជាង ៦០លានដុល្លារ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ និងធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរស់ឡើងវិញ។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ហ្វ្រង់សេស ដេលី បានមានប្រសាសន៍ថា វាទំនងជាប្រទេសនេះ មានអារម្មណ៍ថា មាន សម្ពាធដើម្បីអនុវត្តឲ្យបានល្អដូចជាប្រទេសជិតខាងរបស់ពួកគេ ដោយប្រជាពលរដ្ឋ បានប្តេជ្ញាអនុវត្តវិធានការ ទទួល បានអត្រាជំងឺកូវីដ-១៩ មានកម្រិតទាប ដូចប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួន។
ក្នុងអំឡុងពេលនៃការ ផ្ទុះឡើងតូចមួយនៅផ្សារទំនើបធំៗ មួយចំនួនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កាលពីខែវិច្ឆិកាកន្លងមក ថ្នាក់ដឹកនាំ ឬមេភូមិ-ឃុំ បានដើរតួជាអ្នកតាមស្រាវជ្រាវរកអ្នកប៉ះពាល់ ដោយបានស្ម័គ្រចិត្ត ធ្វើដំណើរពីផ្ទះមួយទៅផ្ទះ មួយ ដើម្បីពិនិត្យមើលថាតើ ប្រជាជនធ្លាប់បានចូលទៅកន្លែងនោះដែរឬទេ?។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត ហ្វ្រង់សេស ដេលី បានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “កម្ពុជាបានប្រមូលផ្តុំការចូលរួមរបស់សហគមន៍ ហើយអ្នករាល់គ្នាដឹងថា ពួកគេមានការត្រូវទទួលខុសត្រូវណាស់ ។ នេះ វាពិតជាមានសារសំខាន់ក្នុងការពន្យល់ និងបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ ដែលត្រូវរក្សាកិច្ចការនេះ ឲ្យមានការអនុវត្តន៍ដ៏យូរអង្វែង”។
កម្ពុជា បានបំបែកចង្កោម នៃព្រឹត្តិការណ៍ក្នុងខែវិច្ឆិកា បានយ៉ាងឆាប់រហ័ស។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតហ្វ្រង់សេស ដេលី បានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “កម្ពុជាបានប្រមូលផ្តុំការចូលរួមរបស់ សហគមន៍ ហើយអ្នករាល់គ្នាដឹងថា ពួកគេមានការត្រូវទទួលខុសត្រូវណាស់ៗ នេះ វាពិតជាមានសារសំខាន់ក្នុងការ ពន្យល់ និងបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ ដែលត្រូវរក្សាកិច្ចការនេះឱ្យមានការអនុត្តន៍ដ៏យូរអង្វែង ។
លោកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិតហ្វ្រង់សេស ដេលី បានលើកឡើងដែរថា ការផ្លាស់ប្តូររដូវកាល និងកំណើនយ៉ាងខ្លាំងនៃ ករណីឆ្លងរាតត្បាតនៅប្រទេសថៃ ប្រហែលជាអាចជះឥទ្ធិពលដល់ប្រទេសកម្ពុជា។
ប្រសិនបើមានពេលវេលាដែលពួកគេអាចនឹងមានការ ពេលនេះដែលអាកាសធាតុមានភាព ប្រទេសថៃ ។ ផ្ទុះឡើងដ៏ធំមួយនៅក្នុងប្រទេសនោះ វាទំនងជានៅ ចុះត្រជាក់ និងស្ងួតជាងនេះ និងមានករណីវិជ្ជមានវីរុសកូវីដ-១៩ ឆ្លងចូលមកពីប្រទេសថៃ៕
រក្សាសិទ្ធិដោយ៖បញ្ញាស័ក្តិ
