Thursday, November 28, 2024

ទំនាក់ទំនង : 0716140005

Address : #16 (Borey New World) St. 6A sk . Phnom Penh Thmey kh. Sen Sok ct., Phnom Penh 120913 Office: +85523232725 Tel: 017 93 61 91

បង់ក្លាដែស៖ ការបារម្ភពីជម្លោះដែលនៅតែបន្ត នៅឈូងសមុទ្រ Bengal ដែលជាច្រើនឆ្នាំមុនធ្លាប់ទទួលបានសន្តិភាពម្តងមកហើយ

ឈូងសមុទ្រ Bengal កំពុងជួបការប្រឈមយ៉ាងខ្លាំងមួយ ហើយអាចនឹងឈានដល់មានការគំរាមកំហែងដល់ធនធានធម្មជាតិ រួមទាំងមានការព្រួយបារម្ភជាច្រើនពាក់ព័ន្ធពីការកើតជម្លោះឡើងវិញនៅក្នុងតំបន់ បន្ទាប់ពីប្រទេសចិនបានព្យាយាមពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនលើឈូងសមុទ្រ ដោយដាក់កងកម្លាំងខ្លួនមួយផ្នែកលើឈូងសមុទ្រ ដោយមានការអះអាងខុសច្បាប់ថាជាសមុទ្រចិនខាងត្បូង។

ប្រទេសចិនបន្តមានការសាងសង់កោះ និង​មាន​វត្តមាន​យោធា​នៅ​ទីនោះ ព្រមទាំងបង្កើត​មូលដ្ឋាន​យោធា ​សាងសង់​កោះ​សិប្បនិមិត្ត​មួយ​ក្នុង​តំបន់​​រួម​គ្នា​រវាង​តៃវ៉ាន់ ហ្វីលីពីន ប្រ៊ុយណេ ម៉ាឡេស៊ី និង​វៀតណាម។

កន្លងមក ជម្លោះដែនសមុទ្រក្នុងតំបន់ត្រូវបានដោះស្រាយតាមច្បាប់ដែនសមុទ្រ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលបង់ក្លាដែសបាននាំយកសំណុំរឿងចំនួនពីរទៅចំពោះមុខតុលាការអន្តរជាតិសម្រាប់ច្បាប់សមុទ្រក្នុងឆ្នាំ ២០០៩ ដែលសំណុំរឿងទាំងពីរនេះត្រូវបានដោះស្រាយដោយតុលាការអន្តរជាតិក្នុងឆ្នាំ ២០១២ និង ២០១៤ ដោយបង្ហាញសក្តានុពលដ៏ធំសម្បើមរបស់ប្រទេសបង់ក្លាដែសនៅក្នុងសមុទ្រ និងផ្តល់ឱកាសការងារជាច្រើន រាប់ចាប់ពីការទាញយកប្រេង ឧស្ម័ន និងធនធានរ៉ែផ្សេងទៀតពីសមុទ្រ រហូតដល់សន្តិសុខស្បៀង ការនេសាទ ការដឹកជញ្ជូនអ្នកដំណើរ និងទំនិញ ទេសចរណ៍ និងសន្តិសុខដែនសមុទ្រ ដើម្បីសម្រេចបាននូវសមាហរណកម្ម គំរូសេដ្ឋកិច្ចផ្តោតលើអ្វីដែលគេហៅថា “សេដ្ឋកិច្ចខៀវ” ។

លោកស្រី Ruksana Kibria, សាស្រ្តាចារ្យនៅនាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ សាកលវិទ្យាល័យ Dhakaថ្លែងថា៖ “ឈូងសមុទ្រ Bengal ដែល​មាននៅ​​បង់ក្លាដែស បញ្ហា​ជម្លោះសមុទ្រ​នេះ​ជា​បញ្ហា​ជម្លោះ​រវាង​ប្រទេស​ជិតខាង​មីយ៉ាន់ម៉ា និង​ឥណ្ឌា។ អ្វីទាំង​នោះ​ត្រូវ​បាន​ដោះស្រាយ​តាម​រយៈ​តុលាការ​អន្តរជាតិ​សម្រាប់​ច្បាប់​សមុទ្រ (ITLOS)។ ​តាម​រយៈ​នេះផងដែរ យើង​បាន​ឈាន​ដល់​ការ​ដោះស្រាយ​ដោយ​សន្តិវិធី។ នេះគឺជាទិដ្ឋភាពវិជ្ជមាន។”

លោកស្រីបន្តថា “រយៈពេល ៤០០ ឆ្នាំកន្លងមកនេះ មានការបង្គាប់ច្បាប់ដែនសមុទ្រអន្តរជាតិចំនួនពីរប្រភេទ។ មួយគឺសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍ មួយទៀតគឺអធិបតេយ្យភាព ឬសមុទ្របើក និងសមុទ្របិទ។ ឥឡូវនេះ ប្រសិនបើយើងក្រឡេកមើលសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលនៅចន្លោះការបង្គាប់ច្បាប់ទាំងពីរប្រភេទនេះដែរ វាអាចនឹងទៅជាសមុទ្របើក។ អ្នកគ្រប់គ្នាអាចធ្វើការដឹកជញ្ជូនតាមទីនេះ។ តែបើតាមប្រទេសចិនបានទាមទារអធិបតេយ្យភាព សមុទ្របិទ។ ប្រទេសចិនអាចឃាត់ការដឹកជញ្ជូនគ្រប់ប្រភេទនៅទីនេះដែលគ្មានការអនុញ្ញាតពីពួកគេ។

លោកស្រី សាស្រ្តាចារ្យបន្តថា សាលក្រមនេះដូចជានៅខាងប្រទេសហ្វីលីពីន ហើយប្រឆាំងប្រទេសចិន។ ប៉ុន្តែប្រទេសចិនបដិសេដសាលក្រម។ គាត់​បាន​និយាយ​ថា ពួកគេ​មិន​ចាំបាច់​ធ្វើ​តាម​នោះ​ទេ មានតែសិទ្ធអាទិភាព​ទេដែលត្រូវ​បាន​កំណត់​នៅ​ទីនេះ។ ដូច្នេះនៅពេលអនាគត ប្រសិនបើអ្នកមិនអនុវត្តតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការអន្តរជាតិផ្សេងទៀតដូចជាប្រទេសចិន ឬទោះអ្នកនិយាយពី ITLOS ឬ ច្រកអន្តរជាតិនៃយុត្តិធម៌ អ្វីក៏ដោយ វានៅតែមានចម្លើយឆ្លើយតបជំនួសយ៉ាងធំមិនទទួលការបង្គាប់ការអន្តរជាតិនាពេលខាងមុខ។ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មិន​មាន​ការអះអាងថាជា​ទឹកដី​សម្រាប់​សមុទ្រ​ចិន​ខាង​ត្បូង​ទេ។​ យើងនៅតែមានសិទ្ធលើសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍។ វាអាចអនុវត្តចំពោះមនុស្សគ្រប់គ្នា។ គ្រប់គ្នាត្រូវតែបញ្ចេញមតិលើរឿងនេះ។”

លោកMunshiFaiz Ahmed អតីត​លេខា​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​បង់ក្លាដែស និង​ជា​អតីត​ឯកអគ្គរដ្ឋទូត បានថ្លែងថា៖ “ហើយ​ដោយ​មាន​សាលក្រម​ពីរ​ក្នុង​តុលាការ វាបានធ្វើឲ្យភាគីទាំងអស់ព្រមទទួលយក។ ហើយសិទ្ធិនៃសមុទ្រប្រហែលមួយលានមួយម៉ឺនប្រាំបីពាន់គីឡូម៉ែត្រក្រឡានៃផ្ទៃសមុទ្របង់ក្លាដែសត្រូវបានបង្កើតឡើង ដែលមនុស្សជាច្រើនមិនដែលរំពឹងទុកពីមុនមក។ បច្ចុប្បន្ននេះ ព្រំប្រទល់ដីនៃប្រទេសបង់ក្លាដែសគឺស្ទើរតែស្មើនឹងផ្នែកមួយទៀត។» លោកបញ្ជាក់ថា៖«នេះគឺជាអត្ថប្រយោជន៍ដ៏ធំធេងមួយសម្រាប់ប្រទេសបង់ក្លាដែស ហើយក៏ជាលទ្ធផលនៃ “សេដ្ឋកិច្ច Sunil” ដែលយើងកំពុងនិយាយថ្ងៃនេះត្រូវបានលាតត្រដាង ហើយសក្តានុពលនោះអាចនឹងបើកចំហរ។”

យោងតាមច្បាប់ដែនសមុទ្រ ប្រទេសមួយមានសិទ្ធិទទួលពីភាពផ្តាច់មុខលើផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនៃធនធានសត្វ និងមិនមែនសត្វគ្រប់ប្រភេទ បានចម្ងាយ 12 ម៉ាយពីទឹកដីសមុទ្រ និងរហូតដល់ 200 ម៉ាយពីសមុទ្រ៕ A24

×