ក្នុងឆ្នាំ១៩៨៨ នៅទីក្រុង Yanzhou ខេត្ត Shandong ប្រទេសចិន បានជួបនូវគ្រោះរាំងស្ងួតធ្ងន់ធ្ងរ ដែលធ្វើអោយជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជននៅស្រុក Duyen Chau រងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង។ ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពរស់នៅក្នុងគ្រាលំបាកនេះ និងលើកកម្ពស់ជីវភាពគ្រួសារ ប្រជាជនជាច្រើនបានចាប់ផ្ដើមជីកខ្សាច់តាមមាត់ទន្លេរីងស្ងួត ដើម្បីលក់យកប្រាក់។ នៅលើច្រាំងទន្លេ Si ជាប់នឹងភូមិ Daqiao ក្នុងទីក្រុង Yanzhou ក៏មានអ្នកភូមិជាច្រើនដែលមកជីកខ្សាច់ផងដែរ។
ក្នុងចំណោមអ្នកភូមិដែលជីកខ្សាច់ទាំងនោះ មានបុរសម្នាក់ឈ្មោះ Zhao Daqiang ។ ខុសពីអ្នកភូមិផ្សេងទៀតដែលជីកខ្សាច់លក់យកប្រាក់ លោក Zhao Daqiang បានមកជីកខ្សាច់ទន្លេ ដើម្បីយកមកសាងសង់រោងជ្រូក ព្រោះគ្រួសាររបស់គាត់ពឹងផ្នែកលើការចិញ្ចឹមជ្រូក។
នៅថ្ងៃមួយនោះ ពេលកំពុងប្រមូលខ្សាច់ ប៉ែលរបស់ Zhao ស្រាប់តែប៉ះនឹងវត្ថុរឹងមួយ។ ដំបូងគិតថា វាគ្រាន់តែជាថ្មប៉ុណ្ណោះ លោក Zhao ក៏ដើរចេញដើម្បីបន្តជីកកន្លែងផ្សេង។
ទោះជាយ៉ាងណា នៅពេលបន្ទាប់ ប៉ែលរបស់គាត់បានបន្តទៅបុកវត្ថុរឹងទៀត ឆ្ងល់ខ្លាំង លោក Zhao បានទៅពិនិត្យ ហើយបានដឹងថាវាជាដែកច្រែះ។ ដោយគិតថា ដែកនេះអាចលក់អេតចាយបានលុយ សប្បាយចិត្តខ្លាំង គាត់ក៏បន្តជីកយកវា។
តែអ្វីដែលមិននឹកស្មាននោះ គឺនៅពេលគាត់ជីកកាន់តែច្រើនធំ លោក Zhao កាន់តែដឹងថា នេះមិនមែនជាដែកតូចទេ តែជាដែកធំ ទាញមិនរង្គើនោះទេ។ ឃើញដូច្នេះ អ្នកនៅជុំវិញក៏មកជួយ ហើយទីបំផុត «ដំបង» ដែក ដែលលោក Zhao បានរកឃើញ ក៏ត្រូវបានអ្នកភូមិទាញចេញពីខ្សាច់ផងដែរ។ គ្រប់គ្នាពិតជាមានការភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំង ព្រោះវាជា «ដាវយក្ស» ដែលមានប្រវែងដល់ទៅ៧.៥ម៉ែត្រ។
មនុស្សមួយចំនួនប៉ាន់ស្មានថា វត្ថុនេះមានទម្ងន់យ៉ាងហោចណាស់ពីរបីពាន់ផោន វាអាចនឹងលក់អេតចាយបានលុយច្រើន។ ទោះជាយ៉ាងណា លោក Zhao មិនបានគិតដូច្នេះទេ ដោយបានគិតថា ដាវយក្សនេះត្រូវតែជាកំណប់ដ៏មានតម្លៃយ៉ាងខ្លាំង។ ដូច្នេះហើយ ទើបលោកសម្រេចចិត្តប្រកាស និងបង្ហាញដាវចម្លែកនេះដល់អ្នកជំនាញនៃការិយាល័យវប្បធម៌អរិយធម៌ដើម្បីសិក្សា។
ពាក្យចចាមអារ៉ាមអំពីដាវនេះ កាន់តែរីករាលពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ រហូតលេចលឺដល់អ្នកជំនាញផ្នែកបុរាណវត្ថុ ពិតជាមានការចង់ដឹងចង់ឃើញយ៉ាងខ្លាំង ហើយពួកគេបានទៅកន្លែងកើតហេតុ ដើម្បីវាយតម្លៃភ្លាមៗ។ ពេលទៅដល់ ពួកគេមានការភ្ញាក់ផ្អើលដោយឃើញដាវមួយដើមទំហំប៉ុនរថយន្ត២ នៅពីមុខមានស្នៀតក្រាស់មិនអាចកាន់ដៃពីរបាន។ ភ្លាមៗនោះ អ្នកជំនាញបានបញ្ជាឱ្យបិទទីតាំងកន្លែងកើតហេតុ ហើយចាប់ផ្តើមត្រួតពិនិត្យជុំវិញ ដោយសន្និដ្ឋានថា ប្រហែលជាមានផ្នូរបុរាណនៅក្បែរនោះ។
ទោះជាយ៉ាងណា បន្ទាប់ពីការរុករក អ្នកជំនាញបានបញ្ជាក់ថា ពិតជាគ្មានដាននៃផ្នូរបុរាណនោះទេ។ បន្ទាប់ពីពិនិត្យតំបន់នោះដោយប្រើម៉ាស៊ីនទំនើប អ្នកជំនាញបានសន្និដ្ឋានថា ការវាយតម្លៃដំបូងមិនត្រឹមត្រូវ ហើយចាប់ផ្តើមពិនិត្យដាវ។
ដោយសារត្រូវបានកប់ជ្រៅក្នុងទន្លេជាយូរមកហើយនោះ ដើមកំណើតដាវនេះមិនអាចកំណត់បានឡើយ។ ដើម្បីដោះស្រាយអាថ៌កំបាំងនេះ អ្នកជំនាញបានសម្រេចប្រើរថយន្តដឹកជញ្ជូនទៅមន្ទីរពិសោធន៍។ ដំបូង អ្នកជំនាញបានសម្អាតដាវដោយប្រុងប្រយ័ត្នដោយប្រើជក់តូចមួយ។ បន្ទាប់ពីការព្យាយាមយ៉ាងយូរ ដើម្បីស្តារសភាពដើមឡើងវិញ ទីបំផុតដាវនេះដែលមានទម្ងន់ 3,079 គីឡូក្រាម និងប្រវែង 7.5 ម៉ែត្រ ត្រូវបានកំណត់អត្តសញ្ញាណ។
យោងតាមអ្នកជំនាញ នេះប្រហែលជាដាវដែលមានអាយុកាលប្រហែល 300 ឆ្នាំ ដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់រាជវង្ស Kangxi Dingyou ដែលជាប្រវត្តិវិទូ Duyen Chau នៅពេលនោះ។ យោងតាមកំណត់ត្រាបោះពុម្ពឆ្នាំ ១៧១២ គ.ស. នោះស្រុក Tu Duong នៅពេលនោះបានជួបប្រទះនឹងទឹកជំនន់រាប់ពាន់ឆ្នាំ ដែលបណ្តាលឱ្យកម្រិតទឹកនៃទន្លេ Tu បានហក់ឡើង និងហូរកាត់អ្វីៗទាំងអស់ បណ្តាលឱ្យបាត់បង់ជីវិត និងទ្រព្យសម្បត្តិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
នេះធ្វើឲ្យមន្ត្រីស្រុក Duyen Chau នៅពេលនោះលោក Jin Yifeng មានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង។ ដោយមើលឃើញថា ស្ថិតក្នុងភាពសោកសៅ លោកបានដឹកនាំគ្រប់ៗគ្នា ចាប់ផ្តើមការងារគ្រប់គ្រងទឹក និងគ្រប់គ្រងទឹកជំនន់ មិនត្រឹមតែយកប្រាក់បៀវត្សរ៍ មកជួសជុលស្ពានប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏មានប្រជាពលរដ្ឋភ្ជាប់ទំនប់ទឹកទន្លេ Tu ផងដែរ។ ក្រោយមកគ្រោះទឹកជំនន់ត្រូវបានដោះស្រាយទាំងស្រុង ជីវិតប្រជាជនបានតស៊ូមកវិញនូវសន្តិភាព។
ទោះជាយ៉ាងណា មនុស្សអបិយជំនឿជាច្រើន បានផ្សព្វផ្សាយពាក្យចចាមអារ៉ាមមិនពិតអំពីគ្រោះមហន្តរាយនេះ។ លោក Jin Yifeng មានអារម្មណ៍ថា បើមនុស្សមិនធ្វើឲ្យប្រជាជនមានទំនុកចិត្ត គេនឹងមិនអាចធ្វើការដោយសន្តិវិធីបានទេ។ ដូច្នេះហើយ គាត់បានបរិច្ចាគប្រាក់បៀវត្សរ៍របស់គាត់សម្រាប់មួយឆ្នាំ ហើយសុំឱ្យសិប្បករម្នាក់កែច្នៃដាវយក្សប្រវែង ៧.៥ ម៉ែត្រនេះ ហើយបញ្ចូលទៅក្នុងបាតទន្លេ។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ដាវនេះក៏ត្រូវបានប្រើប្រាស់សម្រាប់វាស់កម្រិតទឹកទន្លេ និងលំហូរទឹកហូរចេញ ដែលជាភាពងាយស្រួលសម្រាប់ការងារធ្វើកសិកម្មរបស់ប្រជាជន។ ក្រោយមក Jin Yifeng ត្រូវបានតុលាការផ្តល់រង្វាន់ដល់គុណសម្បត្តិក្នុងការគ្រប់គ្រងទឹក។ ដាវមួយទៀតក៏បានក្លាយជាកំណប់ទ្រព្យរបស់ប្រជាជននៅតំបន់នោះដែរ។
តាមរយៈដំណើរការស្រាវជ្រាវនេះ អ្នកជំនាញក៏បានលើកឡើងថា ដំណើរការទម្លាក់ចោលដាវនេះមានភាពស្មុគស្មាញណាស់។ អាចត្រូវបានធ្វើឡើងដោយការចូលរួមផ្នែកនីមួយៗតាមរយៈការបង្កើតជាជំហានៗ និងតាមលំនាំជាច្រើន។ បច្ចុប្បន្ន ដាវនេះត្រូវបានគេដាក់ក្នុងសារមន្ទីរ Yanzhou ខេត្ត Shandong ដែលជាវត្ថុបុរាណវប្បធម៌លំដាប់ទីមួយរបស់ប្រទេសចិន៕ រក្សាសិទ្ធិដោយ៖ លឹម ហុង
