ភ្នំពេញ ៖ អង្គការ សមាគម សង្គមស៊ីវិល ចំនួន១៣៤ បានរួមគ្នា នៅថ្ងៃទី២៧ខែមេសាឆ្នាំ២០២០ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមស្ដីពី បំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុគួរត្រូវបានព្យួរ និងប្រគល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនម្ចាស់ទ្រព្យវិញ អំឡុងពេលរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩។ នេះបើតាមការផ្សព្វផ្សាយរបស់អង្គការលីកាដូ ។ ចំណែកធនាគារជាតិ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានស្នើគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុផ្តល់ការបន្ធូរបន្ថយកម្រៃសេវាពាក់ព័ន្ធនឹងឥណទាន និង/ឬលើកលែងការផាកពិន័យផ្សេងៗចំពោះអតិថិជន ។
អង្គការលីកាដូ បានបញ្ជាក់ថា ការរងគ្រោះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជារាប់លាននាក់ដែលកំពុងប្រឈមមុខនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពីការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ គឺកំពុងត្រូវបានរងគ្រោះបន្ថែមទៀតដោយសារការបន្ដកើតមាននូវវិបត្តិជំពាក់បំណុលច្រើនលើសលុបនៅក្នុងប្រទេស ដែលកើតចេញពីកម្ចីឥណទាន ជាង១០ពាន់លានដុល្លាររបស់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមួយចំនួន ។ បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាច្រើនជាង២លាន៥សែននាក់មានជាប់ជំពាក់កម្ចីខ្នាតតូច ជាមួយនឹងអត្រាកម្ចីជាមធ្យម ៣៨០០ដុល្លារ ដែលជាចំនួនច្រើនជាងគេនៅលើពិភពលោក ។ ការណ៍នេះធ្វើឱ្យជីវភាពរស់នៅ សុខភាព និងសុវត្ថិភាពកម្មសិទ្ធិដីធ្លីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជារាប់លាននាក់ ប្រឈមនឹងហានិភ័យ ។
កន្លងមករាជរដ្ឋាភិបាលមានវិធានការមួយចំនួនរួចមកហើយ ។ យើងខ្ញុំ សូមសំណូមពរបន្ថែមដល់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការពិចារណាដើម្បីធានាថា គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ឆាប់ផ្អាកការសងប្រាក់កម្ចី និងការប្រាក់ទាំងអស់ យ៉ាងតិចណាស់ចំនួន៣ខែ និងប្រគល់ជូនម្ចាស់ទ្រព្យវិញនូវប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីរាប់លានប្លង់ពាក់ព័ន្ធនឹងកម្ចីខ្នាតតូច ដែលបច្ចុប្បន្នត្រូវបានដាក់ជាទ្រព្យធានា (បញ្ចាំ) ដោយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ។ វិធានការទាំងនេះគឺមានភាពចាំបាច់ ដើម្បីធានាថា ប្រជាពលរដ្ឋអាចបន្តរស់នៅក្នុងពេលមានវិបត្តិនេះដោយគ្មានហានិភ័យចំពោះសុខភាព ឬលំនៅដ្ឋានរបស់អ្នកទាំងនោះ និងអាចបញ្ជៀសពីកម្ចីឥណទានមានហានិភ័យ ដែលអាចនាំឱ្យកើតមានករណីធ្វើការងារដោះបំណុល ការជួញដូរមនុស្ស និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដទៃទៀត ។
កម្មករ-កម្មការិនីរាប់លាននាក់ក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ កាត់ដេរ និងសំណង់ កំពុងប្រឈមមុខនឹងការបញ្ឈប់ពីការងារ និងការបាត់បង់ប្រាក់បៀវត្សរ៍ ។ ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការជួយផ្គត់ផ្គង់ចំពោះការបាត់បង់ទាំងនេះកន្លងមក គឺនៅមានភាពខ្វះខាតក្នុងការបំពេញតម្រូវការមូលដ្ឋានរបស់កម្មករ-កម្មការិនី ។ បំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជាដែលភាគច្រើនមានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីរបស់អ្នកខ្ចីប្រាក់រាប់លានប្លង់ដាក់ជាទ្រព្យធានា បង្កើនឱ្យមានហានិភ័យរយៈពេលខ្លីនិងវែងកាន់តែខ្លាំង ក្នុងពេលមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនេះ ។
យើងខ្ញុំទទួលស្គាល់ពីវិធានការដែលបានដាក់ចេញដោយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក្នុងការលើកទឹកចិត្តឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ រៀបចំឥណទានឡើងវិញ និងការពន្យាពេលសងប្រាក់ ដោយផ្អែកតាមករណីជាក់ស្ដែងនីមួយៗ ហើយករណីនេះ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុអម្រឹតបានប្រកាសពីការពន្យាពេលសងទាំងការប្រាក់និងប្រាក់ដើមរយៈពេល៣ខែ សម្រាប់អ្នកខ្ចីប្រាក់មួយចំនួនក្រោយពីមានការស្នើសុំ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កម្ពុជាមានគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជាង៨០ ហើយដំណើរការដោះស្រាយតាមករណីជាក់ស្ដែងនីមួយៗនឹងមិនអាចធ្វើទៅបានលឿននោះទេ សម្រាប់អ្នកខ្ចីប្រាក់ជាង២លាន៦សែននាក់ដែលកំពុងត្រូវការជួយសម្រាលបន្ទុកជាបន្ទាន់ ។ វិធានការជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធលើសពីនេះ គឺត្រូវការជាបន្ទាន់ ។ យើងខ្ញុំសង្ឃឹមថា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និងរាជរដ្ឋាភិបាលមេត្តាពិចារណាចេញបទបញ្ជាចំពោះវិស័យនេះ ដើម្បីបង្គាប់ឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ជួយសម្រាលបន្ទុករបស់អ្នកខ្ចីប្រាក់ឱ្យបានឆាប់ ក្នុងនោះមានការប្រគល់ជូនអ្នកខ្ចីប្រាក់វិញនូវទ្រព្យដែលមានតម្លៃជាងគេគឺ ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លី ហើយផ្អាកការសងប្រាក់និងការប្រាក់ទាំងអស់សម្រាប់រយៈពេលយ៉ាងតិច៣ខែ ដែលអាចឱ្យមានការជួយសម្រាលបន្ទុករយៈពេលវែង ប្រសិនបើវិបតិ្តនេះនៅបន្ត ។
ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់រួមទាំងអ្នកខ្ចីប្រាក់មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ សាកសមនឹងទទួលបានសិទ្ធិកាន់កាប់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីរបស់អ្នកទាំងនោះដោយគ្មានការរារាំងតាំងពីដើមមក ជាពិសេសក្នុងពេលនេះ ។ នៅប៉ុន្មានខែក្រោយ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជារាប់សែននាក់អាចនឹងបាត់បង់ការងារ ឬប្រាក់បៀវត្សរ៍ នៅប្រទេសថៃ និងប្រទេសកម្ពុជា ហើយភាគច្រើននៃអ្នកទាំងនេះនឹងត្រឡប់ទៅស្រុកកំណើតវិញនៅតាមជនបទ ។ ជាយូរមកហើយ សុវត្ថិភាពកម្មសិទ្ធិដីធ្លីគឺជារឿងពិបាកធានាមួយនៅកម្ពុជា ហើយហានិភ័យកើតចេញពីបំណុលមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុគឺជារឿងសំខាន់មិនអាចព្រងើយកន្ដើយបានទេ ។ វិធានការជាបន្ទាន់គួរត្រូវបានពិចារណាយកមកអនុវត្ត ដើម្បីធានាថា គ្មានអ្នកណាម្នាក់ត្រូវបានបង្ខំឱ្យលក់ដីសម្រាប់សងបំណុល អំឡុងពេលមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនេះ ។ មធ្យោយបាយល្អបំផុត ដើម្បីជៀសវាងពីបញ្ហានេះ គឺការប្រគល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនទៅម្ចាស់ទ្រព្យដែលមានសិទ្ធិពេលលេញវិញ និងផ្អាកការសងប្រាក់ ។
លើសពីនេះ បំណុលគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដោយមិនសមាមាត្រចំពោះស្ត្រី ទាំង៧៥%នៃអ្នកខ្ចីប្រាក់សរុបពីគ្រឺះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ។ វិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩បានធ្វើឱ្យធ្លាក់ចុះនៃតម្រូវការក្នុងវិស័យកាត់ដេរ ដែល៨០ភាគរយនៃអ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យនេះគឺជាស្ត្រី ។ ខណៈដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជាច្រើនបារម្ភពីបញ្ហាអាហារបរិភោគ ឬលទ្ធភាពក្នុងការទទួលបានតម្រូវការចាំបាច់ជាមូលដ្ឋាននៅសប្ដាហ៍ និងខែក្រោយៗទៀត អ្នកទាំងនោះមិនគួរត្រូវបារម្ភពីការសងប្រាក់ប្រចាំខែទៅគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទេ ជាពិសេសក្នុងករណីដែលមិនបានសងប្រាក់ អាចត្រូវប្រឈមនឹងការបាត់បង់ដីធ្លី ។
យើងខ្ញុំយល់ថា ការផ្អាកការសងប្រាក់នឹងមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានសម្រាប់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ។ យើងខ្ញុំក៏យល់ថា ស្ថាប័នទាំងនេះក៏នឹងមានហានិភ័យបន្ថែមទៀត បន្ទាប់ពីប្រគល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីដែលបានប្រើជាទ្រព្យដាក់ធានាជូនទៅម្ចាស់ទ្រព្យវិញ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ហានិភ័យនេះត្រូវបានអនុវត្តជាទូទៅដោយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅក្នុងប្រទេសដទៃទៀត ដែលកម្រប្រើប្រាស់ទ្រព្យជាមូលដ្ឋានដូចប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លី ធ្វើជាទ្រព្យធានាកម្ចីខ្នាតតូច ។ លើសពីនេះ វិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជាគឺអាចរកប្រាក់ចំណេញបានខ្ពស់ និងមានលទ្ធភាពច្រើនខ្លាំងក្នុងការទទួលបានដើមទុន និងជំនួយ ច្រើនជាងប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាក្នុងគ្រួសារគិតជាមធ្យម ។ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដាក់ប្រាក់បញ្ញើទាំង៧ ដែលកាន់កាប់ភាគច្រើននៃកម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់នៅកម្ពុជា គឺគ្រប់គ្រងដោយអង្គភាពបរទេស ក្នុងនោះគ្រឹះស្ថានខ្លះជាសាខានៃស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុធំជាងគេនៅលើពិភពលោក និងខ្លះទៀតជាធនាគារអភិវឌ្ឍន៍គ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋនៅអឺរ៉ុប ។ ខណៈដែលគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា បានអះអាងជាយូរមកហើយថា ធ្វើការវិនិយោគដើម្បីសុខុមាលភាពរបស់ជនក្រីក្រនិងអ្នកងាយរងគ្រោះ វិបត្តិនេះទាមទារឱ្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុជួយសម្រាលបន្ទុកឱ្យបានឆាប់ដល់អ្នកខ្ចីប្រាក់ ។
យើងខ្ញុំ សូមសំណូមពរដោយទទូចឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាល និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ផ្ដល់អាទិភាពដល់សុខភាព និងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាអ្នកខ្ចីប្រាក់ខាងលើនេះ ដោយផ្អាកការសងប្រាក់កម្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងការប្រាក់សម្រាប់រយៈពេលយ៉ាងតិច៣ខែ ក៏ដូចជាប្រគល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនម្ចាស់ទ្រព្យដែលមានសិទ្ធិពេញលេញវិញ ។
សូមបញ្ជាក់ថា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី២០ខែមេសា កន្លងទៅនេះ បានស្នើដល់គ្រប់បណ្តាញគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ ផ្តល់ការបន្ធូរបន្ថយកម្រៃសេវាផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធនឹងឥណទាន និង/ឬលើកលែងការផាកពិន័យផ្សេងៗចំពោះអតិថិជន ចាប់ពីចេញកាលបរិច្ឆេទនេះ រហូតដល់ដំណាច់ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០។
ការអំពាវនាវរបស់ធនាគារជាតិដូច្នេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពី វីរុសកូវីដ១៩ បានបង្កជាវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលបានខ្ចីប្រាក់ពីធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ហើយមិនមានប្រាក់ចំណូលនៅអំឡុងពេលនេះ៕ដោយ៖កូឡាប
