ភ្នំពេញ៖ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រតាមដានសត្វព្រៃរបស់អង្គការ WWF បានប្រទះឃើញសត្វរំពេរទន្លេសរុបចំនួន ៦៨ ក្បាល ក្នុងអំឡុងពេលចាប់ផ្តើមសិក្សាចំនួនសត្វបក្សី នៅតាមតំបន់ទន្លេមេគង្គរវាងខេត្តក្រចេះ ខេត្ដស្ទឹងត្រែង និងព្រំប្រទល់ប្រទេសឡាវ ក្នុងដើមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១។
អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានឃើញវត្តមានរបស់សត្វរំពេរទន្លេដ៏អស្ចារ្យទាំងនេះកំពុងប្រើប្រាស់ថ្មប៉ប្រះទឹកជាទ្រនំដើម្បីចាប់ត្រី ខណៈដែលសត្វរំពេរខ្លះទៀតកំពុងតែហើរក្រឡឹងចុះឡើងតាមឆ្នេរខ្សាច់ដែលជាទីជម្រកធម្មជាតិរបស់ពួកវាដើម្បីបន្តពូជ។ ខណៈពេលនេះរដូវបន្តពូជរបស់សត្វរំពេរទន្លេបានចាប់ផ្តើមហើយ។
លោក អៀម សំអ៊ន់ អ្នកទទួលបន្ទុកផ្នែកស្រាវជ្រាវនិងតាមដានជីវៈចម្រុះប្រចាំតំបន់ទន្លេមេគង្គនៃអង្គការ WWF បានថ្លែងថា សត្វរំពេរទន្លេជាប្រភេទបក្សីមានមាឌមធ្យម មានកន្ទុយចំពាម ក្បាលខ្មៅ ពោះស ហើយភាគច្រើនត្រូវបានគេប្រទះឃើញក្នុងរដូវកាលបន្តពូជរបស់ពួកវា ដែលចាប់ផ្តើមពីខែមករា ដល់ខែឧសភា។ លោកបានបន្ថែមថា “ចំនួនសត្វរំពេរទន្លេដែលបានប្រទះឃើញពេលនេះមានចំនួនច្រើនជាងចំនួនដែលបានប្រទះឃើញកាលពីឆ្នាំមុន ដែលពេលនោះឃើញសត្វរំពេរទន្លេមានតែ ៦៤ ក្បាលប៉ុណ្ណោះ”។
លោកបានលើកឡើងថា សមាជិកក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រគ្រប់គ្នាពិតជារំភើបខ្លាំងណាស់ចំពោះកំណត់ត្រាកំណើនសត្វរំពេរក្នុងអំឡុងពេលការអង្កេតចំនួនសត្វបក្សីលើកដំបូងនៅក្នុងរដូវបន្តពូជឆ្នាំនេះ។ ទន្ទឹមនេះ ចំនួនបក្សីទាំងនេះមានកំណើនទ្វេដងក្នុងរយៈពេលប្រាំឆ្នាំដែលកើនពី ៣១ ក្បាល ក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ដល់ ៦៨ ក្បាល ក្នុងដើមឆ្នាំ២០២១។
លោក សេង ទៀក នាយកអង្គការ WWFកម្ពុជាបានមានប្រសាសន៍ថា នេះពិតជាដំណឹងដ៏ល្អមួយ ដែលផ្តល់ការលើកទឹកចិត្ត និងមោទនភាពសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជានិងប្រទេសផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងតំបន់ ហើយការបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាទៀងទាត់បានជំរុញឱ្យចំនួនសត្វបក្សីនេះកើនឡើងវិញ ដែលផ្តល់នូវក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់ការស្តារសត្វប្រភេទនេះឱ្យមានចំនួនសម្បូរឡើងក្នុងប្រទេសកម្ពុជានិងក្នុងតំបន់។ លោកបានថ្លែងថា “ខ្ញុំបាទសូមកោតសរសើរចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងខ្លាំងក្លា ក្នុងកិច្ចការគ្រប់គ្រងតំបន់ការពារ ការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងការលើកកម្ពស់ការចូលរួមពីសំណាក់សហគមន៍ របស់រដ្ឋាភិបាលថ្នាក់ជាតិ ថ្នាក់ក្រោមជាតិ និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានជាពិសេសមន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទមន្ទីរបរិស្ថានភាគីពាក់ព័ន្ធនានា និងក្រុមការងាររបស់ WWF ព្រមទាំងការចូលរួមរបស់សហគមន៍មូលដ្ឋានដែលកំពុងរស់នៅក្នុងតំបន់ទីជម្រកធម្មជាតិរបស់សត្វរំពេរទន្លេ។”
បើតាមអ្នកជំនាញបានលើកឡើងថា សត្វរំពេរទន្លេជាប្រភេទបក្សីមួយដ៏កម្របំផុតក្នុងចំណោមប្រភេទបក្សីកម្រក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា សត្វរំពេរទន្លេបានធ្លាក់ចុះ ៨០ភាគរយ ក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំ កន្លងទៅ ដែលមានចំនួនប៉ាន់ប្រមាណសរុបទូទាំងប្រទេសចន្លោះពី ៥៤ ដល់ ៦២ ក្បាលប៉ុណ្ណោះ ក្នុងឆ្នាំ២០១៨។ កត្តាគំរាមកំហែងចម្បងៗចំពោះការរស់រានរបស់សត្វបក្សីនេះរួមមានការយាយីដល់ទីជម្រកធម្មជាតិរបស់វាបណ្តាលមកពីសកម្មភាពមនុស្ស ការជន់លិចសំបុក ការប្រមូលយកស៊ុតបក្សីដោយមនុស្ស និងការបំផ្លាញសំបុកសត្វដោយសត្វពាហនៈ និងសត្វរំពារផ្សេងៗ។ ដោយហេតុនេះហើយ ទើបអង្គការ IUCN បានផ្លាស់ប្តូរចំណាត់ថ្នាក់របស់បក្សីនេះក្នុងបញ្ជីក្រហមនៃប្រភេទសត្វទទួលរងគ្រោះរបស់ខ្លួនពី “ជិតរងគ្រោះ” ទៅជាប្រភេទ “ងាយរងគ្រោះ”។
បន្ថែមលើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការងារគ្រប់គ្រងតំបន់ការពារ យុទ្ធសាស្ត្រអភិរក្សដែលបានអនុវត្តន៍ដោយអង្គការ WWF ក្រោមកិច្ចសហការជាមួយស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល និងដៃគូអភិរក្សនានា បានជំរុញការចូលរួមយ៉ាងសកម្មពីសហគមន៍មូលដ្ឋានដែលកំពុងរស់នៅក្នុងតំបន់ទីជម្រកធម្មជាតិ ដើម្បីអនុវត្តកម្មវិធីការពារសំបុកសត្វដោយសហគមន៍ ខណៈដែលផ្តល់ជម្រើសជីវភាពបន្ថែមដល់សហគមន៍ដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូលគ្រួសារផងដែរ។ កាលពីឆ្នាំមុនសំបុកសត្វរំពេរទន្លេចំនួន ៤៧ សំបុក ត្រូវបានការពារដោយសហគមន៍មូលដ្ឋាននៅតំបន់ទន្លេមេគង្គ៕ រក្សាសិទ្ធិដោយ៖CEN
