ភ្នំពេញ៖ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានរៀបចំវេទិកាសាធារណៈក្រោមប្រធានបទ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា៖ សមិទ្ធកម្ម និងទស្សនវិស័យ ក្រោមអធិបតីភាពលោក វង្សី វិស្សុត រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅព្រឹកថ្ងៃពុធទី២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨នៅរាជធានីភ្នំពេញ។
លោក វង្សី វិស្សុត បានថ្លែងថា គោលបំណងនៃការរៀបចំវេទិកាសាធារណៈនេះ គឺដើម្បីធ្វើការចែករំលែកនូវព័ត៌មានដល់តួអង្គពាក់ព័ន្ធទាំងអស់បានជ្រាប និងស្វែងយល់អំពីស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ច របស់ប្រទេសជាតិ ពិសេសការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងសមិទ្ធកម្មខាងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី៥ នៃរដ្ឋសភាសម្រេចបាននៅក្នុងរយៈកាលកន្លងមក ក៏ដូចជា ទស្សនវិស័យក្នុងការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចជាតិទៅថ្ងៃមុខ ក្នុងនីតិកាលបន្ទាប់ទៀត ដើម្បីធានាបាននូវភាពប្រកួតប្រជែងនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ទាំងក្របខ័ណ្ឌតំបន់ និងពិភពលោក ក៏ដូចជា ការពង្រឹងមូលដ្ឋាននៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ហើយទ្រទ្រង់កំណើននេះឱ្យកាន់តែរឹងម៉ាំ រួចធ្វើការបែកចែកផ្លែផ្កានៃកំណើននេះមកវិញ ឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង។ កាន់តែមានសមធម៌ និងកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូប ដើម្បីធ្វើពួកគាត់កាន់តែមានជីវភាពធូរធារឡើងពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ក្នុងគោលដៅឆ្ពោះទៅជាប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ នៅឆ្នាំ២០៣០ និងជាប្រទេសចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០។
លោក វង្សី វិស្សុត បានបញ្ជាក់ថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅបន្តមានភាពរឹងមាំ សម្រាប់រយៈពេលមធ្យមទៅមុខ។ តាមការប៉ាន់ស្មានចុងក្រោយនេះ គឺកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅឆ្នាំ២០១៧ អាចនឹងសម្រេចបានប្រមាណ៧% ធៀបនឹងការព្យាករណ៍ប្រមាណ៦,៩% ដោយសារកំណើនលើសពីការប៉ាន់ប្រមាណនៃវិស័យសំណង់ និងទេសចរណ៍។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ២០១៨ នឹងអាចសម្រេចនៅក្នុងរង្វង់៧% ហើយនឹងអាចឡើងដល់៧,១% នៅឆ្នាំ២០១៩។
លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា ការសម្រេចបាននូវកំណើនដ៏រឹងមាំនេះ ដោយសារកត្តាសំខាន់ៗជាច្រើន គឺស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកកាន់តែមានភាពប្រសើឡើងវិញតាមវដ្តនៃសេដ្ឋកិច្ច (Global Cyclical Recovery) ក្នុងខណៈដែលអាស៊ីនៅតែជាមជ្ឈមណ្ឌលដឹកមុខកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ពិភពលោកដដែល។ ប្រការនេះបានធ្វើឱ្យកម្ពុជាជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅក្នុងអាស៊ី និងមានសេដ្ឋកិច្ចបើកចំហរខ្លាំង ទទួលបាននូវភាពអំណោយផលច្រើន ក្នុងការជួយរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ឱ្យកាន់តែក្លាំងក្លា។ ការដាក់ចេញនិងអនុវត្តនូវកិច្ចការកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅលើគ្រប់វិស័យ យ៉ាងសស្រាក់សស្រាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលចាប់តាំងតែពីដើមនីតិកាលទី៥មកនេះ បានជួយធ្វើឱ្យមូលដ្ឋាន នៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិមានលក្ខណៈរឹងមាំស្រាប់ ឱ្យកាន់តែមានសន្ទុះខ្លាំងក្លាថែមទៀត។ កត្តាស្ថេរភាពនយោបាយនៅក្នុងប្រទេស នៅពេលជិតបោះឆ្នោត មិនត្រឹមតែបានជួយបង្កើននូវជំនឿទុកចិត្តមកលើស្ថានភាពនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសប៉ុណ្ណោះទេ តែថែមទាំងបានជួយជំរុញ សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ប្រភទេឱ្យកាន់តែមានសន្ទះខ្លាំងក្លាថែមទៀត។ ក្នុងពេលកន្លងមក សកម្មភាពនិងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចតែងតែ មានសភាពទ្រឹងខ្លះនៅរៀងរាល់ ជិតការបោះឆ្នោតចូលមកដល់ តែផ្ទុយទៅវិញសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ប្រភេទនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨នេះ នៅតែមានដំណើរការជាធម្មតា និងកាន់តែមានភាពរឹងមាំ ពោលគឺមិនមានផលប៉ះពាល់អ្វីជាដុំកំភួនទេ ទោះបីនៅសល់ប្រមាណតែ៤ខែទៀតប៉ុណ្ណោះ ។
ជាក់ស្តែង នៅក្នុងប្រមាណខែចុងក្រោយនេះ ការនាំចេញនាំចូលទំនិញគ្រប់ប្រភេទនៅតែមានការកើនឡើងខ្លាំង និងមានទំហំធំជាងទំហំនៃ ផសស ជាលំដាប់ សកម្មភាពលក់ដូរ ទាំងលក់ដុំ និងលក់រាយនៅតែមានដំណើរការល្អប្រសើរ វិស័យទេសចរណ៍ក៏នៅមានសន្ទះល្អ ហើយការផ្ដល់ឥណទានដោយធនាគារដល់វិស័យឯកជនក៏កាន់តែរឹងមាំដដែល។ ដោយឡែក វិស័យដីធ្លីនិងអចលនទ្រព្យដែលជាសូចនាករដឹកមុខ ក្នុងការឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីភាពជឿជាក់នៃសេដ្ឋកិច្ច ក៏កាន់តែមានសកម្មភាពទិញលក់ផុលផុសគក្រឹកគក្រេង ហើយតម្លៃវិញក៏កាន់តែឡើងជាលំដាប់។
ទន្ទឹមនឹងនេះ អតិផរណានៅតែស្ថិតក្នុងកម្រិតទាប ក្នុងខណៈដែលអត្រាប្តូរប្រាក់នៅបន្តមានស្ថេរភាពយ៉ាងល្អ។ លើសពីនេះទៀត លំហូទុនវិនិយោគផ្ទាល់ពីក្រៅប្រទេស ដែលបានកត់ត្រា នៅក្នុងជញ្ជីងទូទាត់ ក៏មានសន្ទះកំណើនល្អ ក្នុងរង្វង់ពី១៦% ទៅ ១៧% ក្នុងមួយឆ្នាំផងដែរ ពោលគឺក្នុងរង្វង់២៥០០លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ និងអាចឡើងដល់ប្រមាណ ៣០០០ លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០១៨។ ដោយឡែក ទំហំទឹកប្រាក់នៃការផ្ញើលុយរបស់ពលករពីក្រៅប្រទេស ក៏កាន់តែមានទំហំធំ ពោលគឺក្នុងរង្វង់៥៦០លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំនេះ និងប្រមាណជាង ៦០០ លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំក្រោយ។ ប្រការនេះបានធ្វើឱ្យជញ្ជីងទូទាត់មានភាពវិជ្ជមាន ក្នុងខណៈដែលទុនបម្រុងអន្តរជាតិអាចទ្រទ្រង់ការនាំចូលរហូតទៅដល់ ៦ ខែកន្លះឯណោះ ធៀបនឹងរយៈកាលកន្លងទៅ ដែលទុនបម្រុងអន្តរជាតិរបស់យើង អាចទ្រទ្រង់ការនាំចូលបានត្រឹមតែប្រមាណចជាង ៣ខែប៉ុណ្ណោះ។ ទន្ទឹមនឹងនេះស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈរបស់ប្រទេស ក៏មានភាពល្អប្រសើរផងដែរ។
ចំណូលថវិកាជាតិក៏នៅតែរឹងមាំ គឺយើងនឹងអាចសម្រេចបាននូវការគៀរគរចំណូលទៅតាមគោលដៅដែលបានដាក់ចេញ បើផ្អែកទៅលើស្ថានភាព នៃចំណូលនៅក្នុងរយៈពេលពីរខែដើមឆ្នាំនេះ។ ដោយឡែក ក្នុងផ្នែកចំណាយវិញ យើងក៏មានការគិតគូរយ៉ាងខ្លាំងទៅដល់ការគ្រប់គ្រងប្រសិទ្ធភាពនៃចំណាយ ទាំងការបែងចែក និងទាំងប្រតិបត្តិការចំណាយជាក់ស្តែង។ ប្រការនេះ បានជួយធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាកាន់តែមានរឹងមាំ និងមាំមួន ទោះបើត្រូវជួបប្រទះនូវហានិភ័យ និងបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនក្តី។
លោក វង្សី វិស្សុត បានលើកឡើងថា ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈបានទទួលនូវផលប្រយោជន៍ពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាងពីរទសវត្សរ៍មកនេះគ្រប់ៗគ្នា តាមរយៈឱកាសទទួលបាននូវប្រាក់ចំណូល ការងារធ្វើ ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងសេវាសាធារណៈគ្រប់ប្រភេទពីរដ្ឋ រួមទាំងសេវាខាងផ្នែកសង្គមផ្សេងៗ ព្រមទាំងកាន់តែធ្វើឱ្យវិសមភាពនៅក្នុងសង្គមកាន់តែរួមតូចផងដែរ។
ទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ មូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះ នឹងមិនអាចទ្រទ្រង់នូវការសម្រេចបានកំណើនក្នុងរង្វង់ ៧% នៅក្នុងរយៈពេលពី ៥ឆ្នាំ ទៅ ១០ឆ្នាំ ខាងមុខទៀតបាននោះទេ ប្រើសិនយើងមិនមានការគិតគូរអំពីការកែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីកសាងមូលដ្ឋានមួយ ដែលទ្រទ្រង់ដល់ការផ្លាស់ប្ដូរជារចនាសម្ព័ន្ធ។ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនេះ កម្ពុជាត្រូវការបង្កើតនូវកម្លាំងចលករអូសកំណើនសេដ្ឋកិច្ចថ្មីៗឲ្យបានច្រើន តាមរយៈការធ្វើទំនើបកម្មនៃក្បាលម៉ាស៊ីនសេដ្ឋកិច្ចសព្វថ្ងៃនេះ ឲ្យកាន់តែមានតម្លៃបន្ថែមខ្ពស់ និងឲ្យកាន់តែមានពិពិធកម្ម។ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនេះ យើងត្រូវគិតគូររៀបចំផែនការរយៈវែងក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យកាត់ដេរ វិស័យទេសចរណ៍ និងវិស័យកសិកម្ម ក្រៅពីនេះ យើងត្រូវពង្រីក និងបង្កើតនូវកម្លាំងចលករថ្មីៗទៀត ដែលដឹកមុខដោយវិស័យឯកជន ជាពិសេសផ្តោតលើអេសអ៊ឹមអី។ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងបង្កើតធនាគារអេសអ៊ឹមអី ការជំរុញអនុវត្តមូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ និងការបង្កើតមូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍សហគ្រិនភាព ដើម្បីផ្តល់នូវជំនួយបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុ ដល់សហគ្រិនវ័យក្មេងដែលមានសក្តានុពល នៅពេលចាប់ផ្តើមដំណើរការអាជីវកម្ម។ ទន្ទឹមនឹងនេះ រដ្ឋត្រូវចេញមុខធ្វើអន្តរាគមន៍ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព នៅពេលដែលមុខងាររបស់ទីផ្សារលែងដំណើរការ (Market Failure) នៅក្នុងប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច ទាំងនៅក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចពិត និងទាំងនៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចជាតិកាន់តែមានចលនការ, រឹងមាំ និងរស់រវើក ហើយរចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែមានភាពទំនើបកម្ម។
ការបង្កើតនូវប្រភពទ្រទ្រង់កំណើន (Factor of Growth) ថ្មីៗ ព្រោះកម្ពុជាមិនអាចពឹងផ្អែកជាចម្បងតែទៅលើប្រភពនៃកត្តាពលកម្ម (Labor Participation) តទៅទៀតទេ ពោលគឺត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាកត្តាផលិតភាពការងារ (Labor Productivity) និងកត្តាការវិនិយោគទុន (Capital Accumulation) ដែលបច្ចុប្បន្ននៅមានកម្រិតទាបនៅឡើយ។ការយកចិត្តទុកដាក់លើការបែងចែកធនធាននៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ច ទាំងធនធានសាធារណៈ ទាំងធនធានឯកជន ដោយរួមបញ្ចូលទាំងធនធានហិរញ្ញវត្ថុ, ធនធានមនុស្ស និងធនធានធម្មជាតិ តាមរយៈការពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពនៃបែងចែក និងការប្រើប្រាស់ធនធានទាំងបីនេះ ដើម្បីទ្រទ្រង់កំណើនផង និងធានានូវសមធម៌សង្គមឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើងផង។ការបន្តការយកចិត្តទុកដាក់លើការវិនិយោគលើការតភ្ជាប់ ដោយគ្រប់ដណ្តប់ការតភ្ជាប់នៃវិស័យគន្លឹះចំនួន ៣ គឺវិស័យគមនាគមន៍ដឹកជញ្ជូន ថាមពល និង ឌីជីថល ក្នុងគោលដៅធ្វើឱ្យការតភ្ជាប់នៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង គឺកាន់តែល្អ និងមានគុណភាពកាន់តែប្រសើរឡើង ក៏ដូចជាដើម្បីអនុវត្តនូវសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនៅកម្ពុជា។ ការបន្តយកចិត្តទុកដាក់លើការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ដែលជាកិច្ចការរយៈពេលវែង ដោយផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេសទៅលើការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញ។
ការបន្តកែលំអរក្របខ័ណ្ឌយុត្តិកម្ម (Regulatory Environment) ទាក់ទងទៅនឹងច្បាប់ និងនីតិវិធីផ្សេងៗ ពិសេសផ្នែកពន្ធដារ និងកិច្ចសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម។ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនេះ យើងនឹងធ្វើទំនើបកម្មប្រព័ន្ធពន្ធដារ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌការរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រគៀរគរចំណូលថ្មី (២០១៩-២០២៣)។ ក្នុងគោលដៅម្ខាងរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការបង្កើតការងារផង និងម្ខាងទៀតធានាបាននូវស្ថេរភាពនៃការប្រមូលចំណូលសាធារណៈ សម្រាប់ទ្រទ្រង់ថវិកាជាតិ និងដើម្បីធានាឱ្យមានយុត្តិធម៌ក្នុងការបង់ពន្ធ យុត្តិធម៌សង្គម និងសមធម៌សង្គមផងដែរ។
ការកសាងស្ថាប័នឱ្យមានលក្ខណៈរឹងម៉ាំ តាមរយៈការកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅ និងការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលសាធារណៈ ទន្ទឹមគ្នានឹងការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធនៃការគ្រប់ហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ តាមរយៈការអនុវត្តនូវក្របខ័ណ្ឌយុទ្ធសាស្ត្រកែទម្រង់ប្រព័ន្ធថវិកាឆ្នាំ២០១៨-២០២៥ ដែលត្រូវបានរៀបចំរួចហើយ។
ការបន្តស្វែងរកនូវប្រភពទុនថ្មីៗ តាមរយៈការកែទម្រង់វិស័យហិរញ្ញវត្ថុទាំងមូល ទាំងវិស័យធនាគារ និងទាំងវិស័យមិនមែនធនាគារ ដូចជា៖ ទីផ្សារទុន មូលបត្រ ទីផ្សារបំណុល ទីផ្សារភាគហ៊ុន និងវិស័យផ្សេងៗទៀត។
លោក វង្សី វិស្សុត បានគូសបញ្ជាក់ថា ជារួម ក្រៅពីការសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ និងរឹងមាំរាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី៥ នៃរដ្ឋសភា បានខិតខំសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលធំៗជាច្រើនរាប់មិនអស់ជូនដល់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាជន។ ដោយក្នុងនោះ រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានគិតគូរ និងដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយ និងយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើនស្ទើរគ្រប់វិស័យ សម្រាប់ជាចក្ខុវិស័យ និងតម្រង់ទិសការអភិវឌ្ឍប្រទេសទៅថ្ងៃមុខ ដែលជាមូលដ្
ឋានគ្រឹះដ៏រឹងមាំសម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី៦ នៃរដ្ឋសភាជាបន្តទៀត។
ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានព្យាករណ៍ថា ទោះជាមានឥរិយាបទប្រុងប្រយ័ត្ន ពីសំណាក់វិនិយោគិនមួយចំនួន ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ដែលជាឆ្នាំបោះឆ្នោតក៏ដោយ ក៏វិស័យឧស្សាហកម្មនឹង មានសន្ទុះខ្លាំងជាងគេ ដោយរក្សាកំណើនរឹងមាំ ក្នុងអត្រាប្រចាំឆ្នាំរង្វង់១០% ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ និងឆ្នាំ២០១៩ ដែលគាំទ្រដោយភាពរឹងមាំនៃវិស័យសំណង់ និងការបន្តកំណើន នៃវិស័យកាត់ដេរ ស្របនឹងសន្ទុះកំណើនខ្ពស់ នៃវិស័យកម្មន្តសាល មិនមែនកាត់ដេរសម្រាប់នាំចេញ និងបម្រើទីផ្សារក្នុងស្រុក ដើម្បីរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់របស់កម្ពុជា ក្នុងរង្វង់៧%ក្នុងមួយ នៅឆ្នាំ២០១៨ និងឆ្នាំ២០១៩។
របាយកាណ៍បានឲ្យដឹងបន្តថា ការរីកចម្រើននៃវិស័យសំណង់ ជាមួយនឹងអត្រាកំណើនប្រមាណ ១៦,៧% ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ និង១៦,៩% ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ត្រូវបានឆ្លុះបញ្ចាំងតាមរយៈការបន្តងាកទៅរកប្រភេទគម្រោងសំណង់ថ្លៃទាប និងមធ្យម ដែលជួយប៉ះប៉ូវដល់កំណើនយឺតនៃប្រភេទសំណង់ថ្លៃខ្ពស់។ ភាពរឹងមាំនៃវិស័យនេះ ត្រូវបានបន្តគាំទ្រដោយការអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍សំនៅដ្ឋានសមរម្យ ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវន្ត និងភាពជឿជាក់ចំពោះការវិនិយោគ ដោយសារភាពរឹងមាំនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ទោះជាមានឥរិយាបទប្រុងប្រយ័ត្ន ពីសំណាក់វិនិយោគិនមួយចំនួនក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ដែលជាឆ្នាំបោះឆ្នោតក៏ដោយ។
របាយការណ៍ដដែលបានឲ្យដឹងទៀតថា វិស័យកាត់ដេរនៅរក្សាកំណើនក្នុងរង្វង់៥% ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ និង២០១៩ ដោយសារស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ជាពិសេសសេដ្ឋកិច្ច នៃបណ្តាប្រទេសជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជា មានភាពប្រសើរជាងការរំពឹងទុក។ ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី វិស័យនៃអាចប្រឈមនឹងសម្ពាធថ្លៃដើមផលិតកម្ម ដែលប៉ះពាល់ដល់ភាពក្រកួតប្រជែង កំណើនបៀវត្សរ៍លឿនជាងផលិតភាព ភាពមិនច្បាស់លាស់នៃការបញ្ជាទិញ និងការប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំងជាងមុន ពីបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀត ដែលនាំចេញផលិតផលកាត់ដេរដូចកម្ពុជា។
របាយការណ៍នេះបានបន្ថែមថា វិស័យឧស្សាហកម្មផ្សេងទៀត ត្រូវបានរំពឹងថា នៅរក្សាបាននូវកំណើនល្អដដែលក្នុងរង្វង់១១,៩% ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ និង១២,២% ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ដោយសារការពង្រីការវិនិយោគ ដែលមានស្រាប់ និងការវិនិយោគថ្មី ក្នុងអនុវិស័យកម្មន្តសាលមិនមែនកាត់ដេរ ដែលជាជន្ទល់កំណើនមួយដ៏រឹងមាំ រួមមាន៖ ការផលិតម្ហូបអាហារ និងភេសជ្ជៈ គ្រឿងបង្គុំអេឡិចត្រូនិច គ្រឿងបន្លាស់ គ្រឿងសង្ហារឹម កង់ និងស៊ីម៉ង់ត៍ជាដើមមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានថ្លែងឲ្យដឹងថា សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៧ លំហូទុនវិនិយោគផ្ទាល់ពីក្រៅប្រទេសមកកម្ពុជា មានរង្វង់២៥០០លានដុល្លារ ខណៈឆ្នាំ២០១៨ នឹងកើនឡើងប្រមាណ៣០០០លានដុល្លារ។
លោក វង្ស៊ី វិស្សុត បានបញ្ជាក់ថា អតិផរណានៅតែស្ថិតក្នុងកម្រិតទាប ក្នុងខណៈដែលអត្រាប្តូរប្រាក់នៅបន្តមានស្ថេរភាពយ៉ាងល្អ។ លើសពីនេះទៀត លំហូទុនវិនិយោគផ្ទាល់ពីក្រៅប្រទេស ដែលបានកត់ត្រា នៅក្នុងជញ្ជីងទូទាត់ ក៏មានសន្ទះកំណើនល្អ ក្នុងរង្វង់ពី១៦% ទៅ ១៧% ក្នុងមួយឆ្នាំផងដែរ ពោលគឺក្នុងរង្វង់២៥០០លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំ២០១៧ និងអាចឡើងដល់ប្រមាណ ៣០០០ លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ២០១៨។
ជាមួយគ្នានេះ ទំហំទឹកប្រាក់នៃការផ្ញើលុយរបស់ពលករពីក្រៅប្រទេស ក៏កាន់តែមានទំហំធំ ពោលគឺក្នុងរង្វង់៥៦០លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងឆ្នាំនេះ និងប្រមាណជាង៦០០ លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំក្រោយ។ ប្រការនេះបានធ្វើឱ្យជញ្ជីងទូទាត់មានភាពវិជ្ជមាន ក្នុងខណៈដែលទុនបម្រុងអន្តរជាតិអាចទ្រទ្រង់ការនាំចូល រហូតទៅដល់៦ខែកន្លះឯណោះ ធៀបនឹងរយៈកាលកន្លងទៅ ដែលទុនបម្រុងអន្តរជាតិរបស់យើង អាចទ្រទ្រង់ការនាំចូលបានត្រឹមតែប្រមាណចជាង ៣ខែប៉ុណ្ណោះ។
ចំណូលថវិកាជាតិក៏នៅតែរឹងមាំ គឺយើងនឹងអាចសម្រេចបាននូវការគៀរគរចំណូលទៅតាមគោលដៅដែលបានដាក់ចេញ បើផ្អែកទៅលើស្ថានភាព នៃចំណូលនៅក្នុងរយៈពេលពីរខែដើមឆ្នាំនេះ។ ដោយឡែក ក្នុងផ្នែកចំណាយវិញ យើងក៏មានការគិតគូរយ៉ាងខ្លាំង ទៅដល់ការគ្រប់គ្រងប្រសិទ្ធភាពនៃចំណាយ ទាំងការបែងចែក និងទាំងប្រតិបត្តិការចំណាយជាក់ស្តែង។ ប្រការនេះបានជួយធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាកាន់តែមានរឹងមាំ និងមាំមួន ទោះបើត្រូវជួបប្រទះនូវហានិភ័យ និងបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួនក្តី៕ ដោយ៖បញ្ញាស័ក្តិ
